Αθώοι και φταίχτες

Του Δώρου Γεωργίου

Διαβάζω σήμερα στο οικονομικό ένθετο της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας πως οι εξαγωγές της Ελλάδας προς τις χώρες της ΕΕ έχουν αξία ίση με το 3,7% του ΑΕΠ. Το νούμερο είναι ασύλληπτα χαμηλό. Γίνεται δε ακόμα πιο ασύλληπτο αν το συνδυάσει κανείς με ένα άλλο νούμερο. Το 1980 οι εξαγωγές της Ελλάδας προς τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης ήταν ίσες με το 4,7% του ΑΕΠ!!! Τριάντα χρόνια μετά δεν έχει άδικο ο Γιούνκερ όταν λέει πως η Γαλλία και η Γερμανία γνώριζαν για το ελληνικό πρόβλημα αλλά δεν έκαναν τίποτα γιατί έβγαζαν λεφτά από τις εξαγωγές τους προς την Ελλάδα. It‘s all about the money!

Για αυτό δύο είναι οι υπεύθυνοι:

1. Οι οικονομικοπολιτικές ελίτ της Ελλάδας και οι εντολοδόχοι τους, δηλαδή όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις της τελευταίας εικοσαετίας, οι οποίες συνειδητά αδιαφόρησαν για την παραγωγική ανασυγκρότηση της Ελλάδας, η οποία σε ένα ευρωπαϊκό περιβάλλον κατάργησης συνοριακών φραγμών και ελεύθερης διακίνησης εμπορευμάτων (η Συνθήκη του Μάαστριχτ τέθηκε σε ισχύ το 1993) διέτρεχε άμεσο κίνδυνο απώλειας ανταγωνιστικότητας, έχοντας να αντιμετωπίσει μεγαθήρια όπως η Γερμανία και η Ιταλία. Τον κίνδυνο αυτόν τον αντιμετώπισαν...
 

...με την ένταξη στην Ευρωζώνη, την οποία πλήρωσε ο ελληνικός λαός με τη σκληρή λιτότητα της περιόδου 1994-1999, και τον επακόλουθο υπερδανεισμό με το πάμφθηνο χρήμα που βρήκαν εκεί. Έτσι όχι μόνο δεν αντιμετώπισαν το πρόβλημα, αλλά δημιούργησαν και ένα δυσβάσταχτο δημόσιο χρέος. Οι ίδιοι φυσικά δεν έχασαν από όλα αυτά. Το αντίθετο. Η κερδοφορία του κεφαλαίου, και ιδίως των τραπεζών, στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία ήταν προκλητικά (επιεικής ο χαρακτηρισμός) υψηλή.

2. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως η Γερμανία η οποία είναι η κύρια ωφελημένη της αλλοπρόσαλλης δομής της Ευρωζώνης. Το Σύμφωνο Σταθερότητας δίνει υπερβολική έμφαση στη δημοσιονομική και νομισματική σταθερότητα. Αυτό όμως ήταν εις βάρος των περιφερειακών χωρών της Ευρώπης, για τις οποίες το κόστος παραμονής στο ευρώ ήταν και είναι ιδιαιτέρως υψηλό και τους αφήνει ελάχιστα περιθώρια για επεκτατικές πολιτικές. Το νεοφιλελεύθερης υφής δόγμα των Βρυξελλών είναι σαφές: περιορισμός του μισθολογικού κόστους. Αυτό βέβαια σε χώρες όπως η Ελλάδα στις οποίες ο κατώτατος μισθός είναι γύρω στα 700 ευρώ είναι τουλάχιστον παρανοϊκό, ειδικά όταν εμφάνιζαν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης επί 15 συναπτά έτη. Μοιραία το μισθολογικό κόστος ανέβηκε και η ελληνική ανταγωνιστικότητα μειώθηκε προς όφελος της Γερμανίας και των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες όμως αντί να βοηθήσουν την Ελλάδα στην κρίσιμη στιγμή, ανταποδίδοντάς της την ωφέλεια αυτή, τη …δάνεισαν με επιτόκιο 5% (!!!) και μάλιστα υποχρεώνοντάς την να πάρει επαχθή μέτρα.

Το κύριο βάρος της ευθύνης προφανώς πέφτει στους πρώτους. Είναι λάθος η αντίληψη ότι το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας είναι η ένταξη στην ΕΕ. Οι κυβερνήσεις θα μπορούσαν να είχαν διαχειριστεί εντελώς διαφορετικά και επ’ ωφελεία της χώρας τη συμμετοχή στο εγχείρημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Όπως επίσης λάθος είναι και η αντίληψη που προέρχεται από μερίδα της Αριστεράς ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα υπό κατοχή. Αυτό συσκοτίζει την ταξική ουσία των ασκούμενων πολιτικών και ως εκ τούτου είναι μια αντίληψη απαρχαιωμένη. Είναι επίσης βέβαιο πως αποδέσμευση της Ελλάδας από την ΕΕ στη δεδομένη συγκυρία της κρίσης και των μηδαμινών εξαγωγών θα ήταν καταστροφική. Τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Οι κυρίαρχες τάξεις αφού οδήγησαν τη χώρα στην κρίση, τώρα δε θέλουν να την πληρώσουν. Με το μνημόνιο, στο οποίο συνειδητά μας οδήγησαν και δε μας επιβλήθηκε από κανένα, οργάνωσαν μια γιγαντιαίων διαστάσεων αναδιανομή πλούτου από τους πολλούς υπέρ των λίγων. Υπέρ τους δηλαδή. Έτσι το κόστος της κρίσης, στην ουσία δηλαδή το κόστος παραμονής στο ευρώ, το πληρώνουν οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι μέσω μιας πολιτικής εσωτερικής υποτίμησης (αφού κανονική υποτίμηση δεν είναι δυνατή), αλλά και τα μεσαία στρώματα, αντί να το πληρώνουν αυτοί που έπρεπε και αυτοί που χρόνια τώρα ωφελήθηκαν από την στρεβλή ελληνική ανάπτυξη. Με τα χρήματα αυτά σκοπεύουν να επανεκκινήσουν την οικονομία. Τόσο απλά και τόσο κυνικά. Με τα χρήματά μας πληρώνουμε την αποτυχία τους και την ανάκαμψη της κερδοφορίας τους. 

Αν δεχθούμε πως η Ελλάδα οδηγήθηκε στην κρίση εξαιτίας πολιτικών που ευνόησαν κάποιους και ζημίωσαν κάποιους άλλους, η λογική λέει πως αυτοί που ευνοήθηκαν, θα πρέπει να σηκώσουν το κύριο βάρος της ανάκαμψης. Η λογική όμως και ο καπιταλισμός δεν συμβαδίζουν ποτέ. Το κόστος θα πληρωθεί από τους ήδη ζημιωμένους, οι οποίοι θα ζημιωθούν ξανά. Οι αθώοι πληρώνουν, οι φταίχτες κερδίζουν.