Σελίδες

22 Φεβρουαρίου 2010

Ραγδαίες εξελίξεις


Του Παναγιώτη Τσιάλα

Οι πιο παρατηρητικοί θα έχετε ίσως προσέξει ότι στις προθήκες των dvd-άδικων έχουν εσχάτως τρυπώσει λαθραία και ορισμένοι τίτλοι blue ray discs (η συντομογραφία είναι BDs, όπως λέμε DVDs). Είναι τα λεγόμενα «μπλε δισκάκια» που μπορούν να μας προσφέρουν ό, τι ακριβώς και τα γνωστά dvd, πλην όμως χαρίζοντάς μας πολύ μεγαλύτερη ποιότητα εικόνας και ήχου. Ένα τέτοιο BD, λοιπόν, πήγα να ψάξω και εγώ στο παρακείμενο dvd-άδικο. Πανέτοιμος, να βιώσω την νέα εμπειρία της απόλυτα ευκρινούς εικόνας και του κρυστάλλινου ήχου περιεργαζόμουν λαίμαργα τους λιγοστούς προσφερόμενους τίτλους προτού κάνω την τελική μου επιλογή. Τη στιγμή εκείνη γλίστρησε αθόρυβα στο εσωτερικό του καταστήματος μία ηλικιωμένη κυρία, η οποία χωρίς καθυστέρηση τράβηξε κατ' ευθείαν προς τον 25-άρη υπάλληλο του μαγαζιού. Προσηλωμένος στην χάραξη της επιλογής μου δεν στράφηκα ούτε στιγμή να την κοιτάξω, παρά ταύτα έγινα άθελά μου ωτακουστής μιας λίαν ενδιαφέρουσας στιχομυθίας:

«Καλό μου παιδί, μπορείς σε παρακαλώ να μου δώσεις την κασέτα με τις γέφυρες του Μάντισον;» ρώτησε σε ζωηρό τόνο η κυρία.

«Εμμμ, δεν ξέρω. Νομίζω πως δεν το έχουμε σε βιντεοκασέτα. Σε dvd αν θέλετε;», αντιπρότεινε ευγενικά ο υπάλληλος.

«Είστε βέβαιος ότι δεν το έχετε; Πρόκειται για καινούρια ταινία.», επέμεινε πεισματικά εκείνη.

«Δυστυχώς δεν το έχουμε σε βιντεοκασέτα.»

« Τότε τι έχετε σε βιντεοκασέτα από πιο καινούριες ταινίες;», συνέχισε απτόητη.

«Φοβάμαι πως δεν έχουμε καθόλου καινούριες ταινίες σε βιντεοκασέτες, αλλά μόνο σε dvd. Και νομίζω ότι το ίδιο συμβαίνει και στα περισσότερα καταστήματα ταινιών σήμερα», της ξεκαθάρισε ο νεαρός άνδρας. Φάνηκε όμως πως το είπε κάπως απότομα και η κυρία ξέσπασε.

«Μα είναι δυνατόν να μου λέτε ότι δεν έχετε βιντεοκασέτες; Και ΟΛΟΣ αυτός ο κόσμος που έχει βίντεο τί θα απογίνουμε;;;», είπε γεμάτη απόγνωση και με μιαν απορία που δύσκολα κρυβόταν.

«Το καταλαβαίνω ότι ίσως σας φαίνεται λίγο δύσκολο να το πιστέψετε», της αντιγύρισε ο υπάλληλος όσο πιο ευγενικά μπορούσε, «αλλά μπορώ να σας πω με αρκετή δόση σιγουριάς ότι πλέον σχεδόν κανένας δεν έχει βίντεο. Οι πιο πολλοί έχουν dvd.».

Η κυρία έφυγε απογοητευμένη, μάλλον χωρίς να έχει πειστεί από τις διαβεβαιώσεις του υπαλλήλου. Ποιος ξέρει σε πόσα dvd-άδικα θα δοκίμασε την τύχη της μέχρι να πειστεί.

Ομολογώ ότι καθ' όλη τη διάρκεια του διαλόγου χαμογελούσα παρακολουθώντας τον υπάλληλο να προσπαθεί να εξηγήσει στην ηλικιωμένη κυρία ότι «βιντεοκασέτες πια ΔΕΝ υπάρχουν!». Και τον άκουγες να της το εξηγεί με τόσο συγκαταβατικό ύφος, όπως ακριβώς ενός ανθρώπου που ανακοινώνει σε κάποιον το θάνατο ενός προσώπου, 15 χρόνια αφότου πέθανε.

Πάντως, πέρα από το γραφικό παράδειγμα, είναι αλήθεια ότι η ταχύτητα των σύγχρονων εξελίξεων μπορεί να αιφνιδιάσει τους πάντες, ακόμα και τους ρέκτες των ηλεκτρονικών τεχνολογιών. Ουδείς γνωρίζει τι τέξεται η επιούσα, αφού οι εξελίξεις τρέχουν σε χρόνους ρεκόρ, διανθίζοντας τη ζωή μας με ένα αίσθημα διαποικιλμένης αβεβαιότητας. Εκεί που νομίζεις ότι όλα είναι σίγουρα έρχονται οι ανατροπές, αλλιώς η ζωή θα ήταν σαν ένα νοσοκομείο καθαρό και αποστειρωμένο.

Σε μακρο-αναλυτικό επίπεδο, τα συμπεράσματα που προκύπτουν από μια σύγκριση του χτες με το σήμερα μπορούν να μας εκπλήξουν σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό. Μια τέτοια ανάλυση παρουσίασε σχετικά πρόσφατα η εταιρεία SONY σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε, προκαλώντας το δικαιολογημένο ενδιαφέρον του ακροατηρίου για τα παγκόσμια τεχνολογικά δεδομένα που διαρκώς ανατρέπονται. Από τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν ξεχωρίζω τα ακόλουθα:

1. Το 25% των Ινδών με ανώτερο IQ ξεπερνά τον συνολικό πληθυσμό των ΗΠΑ. Μεταφράζοντας αυτό το στοιχείο θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η Ινδία έχει αυτή τη στιγμή περισσότερους αριστούχους μαθητές απ' ό, τι οι ΗΠΑ έχουν μαθητές!

2. Τα 10 κορυφαία επαγγέλματα του 2010 δεν υπήρχαν καν το 2004! Συμπέρασμα; Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές η ανθρωπότητα προετοιμάζει τα παιδιά της για επαγγέλματα που δεν υπάρχουν, μέσω της χρησιμοποίησης τεχνολογιών που δεν έχουν ακόμα εφευρεθεί και προς επίλυση προβλημάτων που προς το παρόν αγνοούμε πλήρως ότι συνιστούν προβλήματα!

3. Το 1/8 των προπέρσινων ζυγαριών των ΗΠΑ συναντήθηκαν on-line (εδώ οι εξηγήσεις περιττεύουν).

4. Οι εγγεγραμμένοι στο myspace είναι 200.000.000. Ούτε λίγο ούτε πολύ, αντιλαμβάνεσθε πως, αν το myspace ήταν χώρα, θα ήταν η 5η μεγαλύτερη στον κόσμο, μεταξύ Ινδονησίας και Βραζιλίας!

5. Οι αναζητήσεις που γίνονται κάθε μήνα στο google αγγίζουν τα 31 δις (ενώ το 2006 ήταν μόλις 2,7 δις). Κατόπιν αυτού, ας μου εξηγήσει κάποιος παρακαλώ: Πριν το google σε ποιόν απηύθυνε ο κόσμος όλες αυτές τις ερωτήσεις του;

6. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η ανάγνωση των New York Times επί μία εβδομάδα προσφέρει στον αναγνώστη περισσότερες πληροφορίες από εκείνες που μπορούσε να αποκτήσει κατά τη διάρκεια μιας ολόκληρης ζωής ένας άνθρωπος του 18ου αιώνα. Κατά του ίδιους υπολογισμούς, οι αγγλικές λέξεις αγγίζουν πλέον τις 540.000, είναι δηλαδή 5-πλάσιες απ' ό, τι στην εποχή του Σαίξπηρ. Ας σημειωθεί δε ότι πολύ σύντομα η Κίνα θα είναι η πρώτη χώρα σε αγγλόφωνο πληθυσμό!

7. Οι πληροφορίες που εκπέμφθηκαν το 2009 υπερβαίνουν σε όγκο το σύνολο των πληροφοριών που εκπέμφθηκαν τα τελευταία 5.000 χρόνια!

8. Το 2029 κανείς άνθρωπος κάτω των 30 δεν θα ξέρει τι είναι το dvd (αυτό το αφιερώνω με όλη μου την καρδιά στην ηλικιωμένη κυρία που μου έδωσε την αφορμή γι' αυτό το άρθρο).

Οι αριθμοί εντυπωσιάζουν, αποτυπώνοντας με ανάγλυφο τρόπο τις ραγδαίες εξελίξεις μεταξύ του πρόσφατου χθες και του φευγαλέου σήμερα. Θα μπορούσαμε ασφαλώς να παραθέσουμε και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία, μένουμε όμως εδώ. Κλείνοντας, πάντως, σας γνωρίζουμε ότι στα 5 λεπτά που απαιτούνται για την ανάγνωση αυτού του κειμένου: 67 μωρά γεννήθηκαν στις ΗΠΑ, 274 στην Κίνα, 395 στην Ινδία και 694.000 πειρατικές ταινίες κατέβηκαν παράνομα στο internet.

20 Φεβρουαρίου 2010

Το μπρέικ έλαβε τέλος...


Του Λεωνίδα Καραδήμου

Ίσως ο τίτλος, αναφερόμενος στη Βουλή, να ακούγεται απαξιωτικός προς τους θεσμούς, ακόμη και κυνικός. Όχι περισσότερο, πάντως, από τη στάση των δύο κομμάτων εξουσίας που λίγο μετά τις εκλογές μάς καλούσαν άπαντες να σοβαρευτούμε εξ αιτίας της κρισιμότητας των περιστάσεων και ρητορικά εμφανίζονταν διατεθιμένα να υπερβούν τους συνήθεις αλληλοσπαραγμούς και να πορευθούν, τουλάχιστον ωσότου κοπάσει η καταιγίδα του διεθνούς Τύπου και των αγορών, με χαμηλούς τόνους και σε κλίμα συναίνεσης.

Για πρώτη φορά υπήρχαν έστω κάποια ψίγματα αξιοπιστίας στη διατύπωση της ουτοπικής για τα πολιτικά ειωθότα της χώρας μας υπόσχεσης της συναίνεσης, καθώς στη μια πλευρά είχαμε τον πρωθυπουργό που είχε μόλις λάβει ισχυρή εντολή από τον ελληνικό λαό για την άσκηση της διακυβέρνησης και στην άλλη τον αρχηγό μιας παράταξης με ακόμη πιο πρόσφατη και εξίσου άμεση την εκλογή του. Για πρώτη φορά, λοιπόν, το στοίχημα δεν έμοιαζε ανέφικτο, η επαγγελία των χαμογελαστών τετ α τετ των δύο μπροστά στον τηλεοπτικό φακό φάνταζε πραγματοποιήσιμη.
Για πολλοστή όμως φορά σ'αυτήν τη χώρα, επιβεβαιώθηκαν όσοι κρατούσαν το μικρότερο καλάθι...

Δεν έχει τόση σημασία η απόδοση ευθυνών, που φυσικά έχει εξελιχθεί στο χιλιοπαιγμένο αγώνα αντισφαίρισης μεταξύ των δύο κομμάτων: η Νέα Δημοκρατία κάνει σερβίς με αφορμή την εξεταστική για την οικονομία, το ΠαΣοΚ επιστρέφει το μπαλάκι με φόντο τα ξένα δημοσιεύματα περί δημιουργικής λογιστικής κατά την είσοδο στο ευρώ (που η Ρηγίλλης πολύ απρόθυμα διέψευσε πως διέρρευσαν από την ίδια, ανεπισήμως δε δεν ήταν και τόσο κατηγορηματική) και έξαφνα ο εκλεγμένος με τη σημαία του κυβερνώντος κόμματος επικεφαλής της ΓΣΕΕ βγαίνει χαμογελαστός από τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της ΝΔ ενώ λίγο αργότερα ο υπουργός Οικονομικών δηλώνει δημοσίως πως ορισμένοι στην ΕΕ διψούν για φυλάκιση των υπευθύνων της παραχάραξης.
Και το μπρέικ έλαβε τέλος.

Στην ουσία, η τακτική των δύο μεγάλων κομμάτων κατέρρευσε κατόπιν δημοσιεύματος των New York Times που ήταν αρκετό να στρέψει το ελληνικό πολιτικό σύστημα από τον κοινό αγώνα για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας του στις συνήθεις έριδες, με τον εύθραυστο ασκό του Αιόλου που εσώκλειε το λαϊκισμό να τρυπά άμα τη πτώσει μόλις μιας καρφίτσας.
Διότι τη δημιουργική λογιστική χάρις στην οποίαν μπήκαμε στην ευρωζώνη τη γνωρίζαμε λίγο-πολύ οι πάντες, από τότε. Γνωρίζοντας επίσης ότι βάσει της ίδιας δημιουργικής λογιστικής εντάχθηκε στην ευρωζώνη η πλειονότητα των κρατών που την απαρτίζουν, αγνοώντας αν και με ποιους όρους θα μιλούσαμε για ευρωζώνη αν η δημιουργική λογιστική δεν είχε γίνει τότε δεκτή.

Η ελληνική εξαίρεση συνίσταται στη διαιώνηση της πρακτικής και την επέκτασή της σε όλα τα οικονομικά στοιχεία. Δεν έχει άδικο η κυβέρνηση ισχυριζόμενη πως το 2001 δε συνέβη ό,τι και το 2004-2009. Δεν έχει όμως δίκαιο εξ αρχής ζητώντας εξεταστική επιτροπή για έναν πράγματι καταστροφικό, εντούτοις αμιγώς πολιτικό, χειρισμό. Δεν είναι ανάγκη να συσταθεί εξεταστική επιτροπή για να μάθουμε πως τα ελλείματα και τα χρέη κρύβονταν κάτω από το χαλί από πολτιική σκοπιμότητα και με πολιτικές εντολές, το γνωρίζαμε άπαντες και βάσει αυτού κρίναμε μόλις λίγους μήνες πριν ποιος πρωθυπουργός ήταν ο ακατλληλότερος. Ακόμη και όσοι τον υπερψήφισαν, ακόμη και τα ίδια τα πολιτικά στελέχη της Νέας Δημοκρατίας.


Παρ'όλα αυτά για ακόμη μια φορά η ελπίδα της συναίνεσης ενταφιάστηκε και οδηγούμαστε ήδη σε μια δημοσκοπικά προαναγγελθείσα (λόγω της ηγεμονίας του ενός εκ των δύο κομμάτων εξουσίας στην πρόθεση ψήφου) πόλωση. Που δικαιώνει όσους από την πρώτη στιγμή δεν πείστηκαν από τις καλές προθέσεις οι οποίες ξεχάστηκαν αμέσως μόλις στρώθηκε η οδός του λαϊκισμού. Να δούμε κάποιον στη φυλακή οι μεν, λες κι αν ένας τέως ''τσάρος'' της Οικονομίας στερούνταν την ελευθερία του -μικρή λεπτομέρεια φυσικά το ότι τέτοια περίπτωση δεν υπάρχει- τα νούμερα θα διορθώνονταν. Γκρικ σιμίτικς οι δε, μια φράση απλώς απορόπαια που υπερβαίνει τη σφαίρα του λαϊκισμού κι εντάσσεται σε εκείνην της ύβρεως.

Μιλώντας για συναίνεση, προφανώς, οι ηγεσίες των δύο μεγάλων κομμάτων εννοούσαν τη σιωπή και ανοχή ο καθένας του δικού του αντιπάλου. Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας σύγκρουσης, δηλαδή. Εάν πραγματικά επιθυμούσαν συναίνεση εξάλλου, δε θα απέρριπταν τόσο άμεσα και κατηγορηματικά τη σύσταση κυβέρνησης εθνικής ενότητας (εκτός και αν θεωρούσαν το παρόν πολιτικό σκηνικό το ωριμότερο της Μεταπολίτευσης...).
Αλλά εθισμένοι (ιδίως ο ένας εκ των δύο) στις προσωποποιημένες αντιπαραθέσεις, τις συσπειρωτικές κόντρες, την ασπρόμαυρη θέαση της πραγματικότητας, τον πολιτικό δηλαδή μανιχαϊσμό, ήταν το πιθανότερο ή έστω ένα ενδεχόμενο σενάριο να επιθυμούν πράγματι τη συναίνεση;

10 Φεβρουαρίου 2010

Το δικαίωμα στην άμβλωση

Του Λεωνίδα Καραδήμου

Εκτός των τρεχόντων γεγονότων του δημόσιου βίου του σήμερα, το σημείωμα που διαβάζετε είναι αντίδραση στο νεοπουριτανισμό που εισβάλλει αθόρυβα αλλά όλο και περισσότερο στο Διαδίκτυο, επιχειρώντας να διαστρεβλώσει ακόμη και τις στοιχειώδεις ουμανιστικές αντιλήψεις, να διαμορφώσει συντηρητικές ψευδαισθήσεις και τελικά να περάσει στη δημόσια συζήτηση.

Καμουφλαρισμένος μάλιστα όλο και συχνότερα σε ανθρωπισμό: όπως πρόσφατα ακούσαμε από πολτιικό αρχηγό την εξαγγελία δημιουργίας υπουργείου Οικογένειας στο πλαίσιο υποτίθεται της ισότητας των δύο φύλων (η οποία μόνο μέσω της κρατικής παρέμβασης στα εν οίκω μπορεί να περιφρουρηθεί, υποθέτω), έτσι έχουν προσφάτως εμφανιστεί διαδικτυακά γκρουπ με χαριτωμένες περιγραφές της ενδομήτριας εξέλιξης ενός εμβρύου.

Παρότι οι δημιουργοί τους αποφεύγουν τους επιθετικούς τίτλους (πχ ''έκτρωση ίσον φόνος'') ώστε να μην προκαλέσουν αντιδράσεις, οι άνθρωποι αυτοί ούτε λίγο ούτε πολύ επιχειρούν να διαστείλουν την έννοια της ανθρώπινης ζωής σε τέτοιο βαθμό που το χάπι της επόμενης μέρας θα μοιάζει σε λίγο σύγχρονος Ηρώδης.

Όπως φαίνεται, δεν αρκούν τα επιστημονικά επιχειρήματα της ιατρικής ούτε και τα νομικά ώστε να πείσουν τους κήρυκες της πεπαλαιωμένης ηθικής του φαταλισμού (γιατί τι άλλο είναι η αποδοχή από μια γυναίκα μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης και μιας ανεπιθύμητης μητρότητας;) πως υπό προϋποθέσεις η έκτρωση δεν είναι φόνος αλλά δικαίωμα.
Φυσικά και το ζήτημα είναι αυστηρά προσωπικό, εξαρτώμενο απολύτως από τη βούληση και τις αντιλήψεις κάθε εν δυνάμει μητέρας. Φυσικά και οτιδήποτε κι αν πει ο καθένας, πάντοτε θα υπάρχουν γυναίκες που θα είναι βέβαιες ή θα διστάζουν, γυναίκες που θα δρουν αυτόνομα ή θα επηρεάζονται από τις γνώμες των γύρω τους.

Εξίσου φυσικά, όμως, και απολύτως ανεξάρτητα του τι πιστεύει ο καθένας μας, πάντοτε θα υπάρχουν και αμβλώσεις. Ακόμη κι αν κριθούν αντισυνταγματικές ή απαγορευθούν από εγκύκλιο κάποιου μέλλοντος θεσμού για την ''προστασία της μητρότητας'' ή με νόμο της Βουλής που δε θα θεωρηθεί πως παραβιάζει ανθρώπινα δικαιώματα, όπως υπήρχαν και πολύ πριν τη νομιμοποίησή τους άλλωστε. Απλώς θα γίνονται παράνομα, σε συνθήκες μη ελεγχόμενες και από επιστήμονες αμφιβόλου επάρκειας. Ακόμη και να κυριαρχούσε η αντίληψη του συνθήματος ''έκτρωση ίσον φόνος'', το μόνο που θα πετύχαινε θα ήταν πραγματικοί φόνοι γυναικών που θα επέλεγαν τη λύση της άμβλωσης κρυφά και παράνομα.

Ευτυχώς δε ζουμε στη Ρουμανία του Τσαουσέσκου, ούτε σε κάποια κυβερνώμενη από φονταμενταλιστές θεοκρατία οπότε το ενδεχόμενο αποκλείεται. Σωπαίνοντας, όμως, διαιωνίζουμε κι ενθαρρύνουμε το νεοπουριτανισμό που συχνά οδηγεί σε δεκάδες γεννήσεις από γυναίκες που δεν το επιθυμούν, με τις δυσκολίες και τις αμφιβολίες να μεταδίδονται συχνα στα παιδιά. Ή στην ηθική κατακραυγή από μια συντηρητική μερίδα της κοινωνίας γυναικών που ελεύθερα επέλεξαν να κάνουν χρήση του αυτονόητου ανθρώπινου δικαιώματος της διαχείρισης του σώματός τους ως στοιχείου της προσωπικότητάς τους παρά ως οχήματος αναπαραγωγής -γιατί επί της ουσίας σ'αυτό μετατρέπεται όταν μια γυναίκα δεν έχει επιλέξει η ίδια να γίνει μητέρα.

Όπως προαναφέρθηκε, φυσικά και δεν μπορούμε να υποδείξουμε σε μια γυναίκα το εκάστοτε ηθικώς ορθόν. Μόνον η ίδια (σύμφωνα πάντοτε με τις προϋποθέσεις της Ιατρικής) μπορεί να αποφασίσει κατά πόσον είναι έτοιμη να φέρει στον κόσμο ένα παιδί και κανείς άλλος. Οφείλουμε όμως να μην επιτρέψουμε την κυριαρχία μιας νοοτροπίας που αντιμετωπίζει μια γυναίκα που έκρινε πως δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή να τεκνοποιήσει ως σύγχρονη Μήδεια.

Μιας νοοτροπίας η οποία, αφορμώμενη κυρίως από μεταφυσικές προνεωτερικές αντιλήψεις, επιχειρεί και πάλι να υπονομεύσει την αυτονομία του ατόμου. Οφείλουμε να αποδεικνύουμε διαρκώς πόσο ανοιχτή κοινωνία είμαστε...