Του Πέτρου Πούγγουρα
Η αποχή στον α΄ γύρο των αυτοδιοκητικών εκλογών κυμάνθηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα. 40% ήταν το ποσοστό πανελλαδικά, ενώ ακόμα μεγαλύτερα τα αντίστοιχα ποσοστά στα μεγάλα αστικά κέντρα (57% στην Αθήνα, 55% στον Πειραιά και 46% στην Θεσσαλονίκη). Πολλοί μιλούν για ένα νέο ρεύμα που απολύτως συνειδητά επιλέγει να απέχει. Κατά την προσωπική μου εκτίμηση λίγοι είναι αυτοί που τα έβαλαν κάτω και είδαν ότι κανένας από τους υποψηφίους δεν τους αντιπροσωπεύει. Όπως λίγοι είναι και αυτοί που απείχαν λόγω βαθιάς πολιτικής πεποίθησης. Οι περισσότεροι δεν θέλησαν να σπαταλήσουν την Κυριακή τους στις κάλπες καθώς «όλοι ίδιοι είναι», «όλοι μας κλέβουν», «σκατά στα κόμματα» και άλλα τέτοια ωραία.
Αυτοί οι τελευταίοι, λοιπόν, κρυμμένοι πίσω από κλισέ φράσεις, απεκδύονται κάθε ευθύνης. Όταν όλοι είναι ίδιοι, τότε δεν χρειάζεται και να σκεφτείς ποιον θα προτιμήσεις. Όταν η λέξη κόμμα ισοδυναμεί με κάτι απεχθές, τότε δεν χρειάζεται να διαλέξεις ποιο από αυτά θα ψηφίσεις. Απλά δεν θα πάς να ψηφίσεις καν. Είναι ομολογουμένως πολύ βολικές αυτές οι δικαιολογίες. Σε απαλλάσσουν από οποιαδήποτε διαδικασία σκέψης.
Αυτό που δεν μας λένε, όμως, οι υπέρμαχοι της αποχής είναι ...
... τι προτείνουν. Το πολιτικό σύστημα το απεχθάνονται. Πώς, όμως, αυτό θα αλλάξει όταν εσύ κάθεσαι σπίτι σου και αφήνεις τους άλλους να αποφασίζουν για εσένα; Για κόμματα -τουλάχιστον με την υπάρχουσα μορφή- δεν θέλουν να ακούνε. Ποια είναι η εναλλακτική λύση; Πειστικές απαντήσεις σε αυτά δεν μας δίνουν. Άκουσα τον κ. Λαζόπουλο να εκφέρει την εξής άποψη: «Αυτοί που απέχουν δεν αδιαφορούν για το μέλλον, αδιαφορούν για το παρόν που ξέρουν ότι δεν οδηγεί σε κανένα μέλλον.» Αυτό το μέλλον για το οποίο ενδιαφέρονται πώς θα έρθει, ουρανοκατέβατο;
... τι προτείνουν. Το πολιτικό σύστημα το απεχθάνονται. Πώς, όμως, αυτό θα αλλάξει όταν εσύ κάθεσαι σπίτι σου και αφήνεις τους άλλους να αποφασίζουν για εσένα; Για κόμματα -τουλάχιστον με την υπάρχουσα μορφή- δεν θέλουν να ακούνε. Ποια είναι η εναλλακτική λύση; Πειστικές απαντήσεις σε αυτά δεν μας δίνουν. Άκουσα τον κ. Λαζόπουλο να εκφέρει την εξής άποψη: «Αυτοί που απέχουν δεν αδιαφορούν για το μέλλον, αδιαφορούν για το παρόν που ξέρουν ότι δεν οδηγεί σε κανένα μέλλον.» Αυτό το μέλλον για το οποίο ενδιαφέρονται πώς θα έρθει, ουρανοκατέβατο;
Εν τέλει, οι απέχοντες καταλήγουν να ενισχύουν το υπάρχον πολιτικό σύστημα. Την ώρα που εκείνοι μένουν στον καναπέ τους, ο 80χρονος παππούς ψηφίζει, παρέχοντας στήριξη στο πολιτικό σύστημα. Στο τέλος της ημέρας αυτό που μετράει είναι τα καταγεγραμμένα ποσοστά και όχι πόσοι έκατσαν σπίτι τους. Το ποσοστό της αποχής θα συζητηθεί λίγες μέρες και αυτό είναι όλο. Η μόνη περίπτωση που η αποχή ενδέχεται να έχει κάποιο αποτέλεσμα είναι να φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη, κάτι το οποίο θεωρώ σχεδόν απίθανο.
Η ψήφος δίνει στον πολίτη μια τεράστια δύναμη. Του δίνει τη δύναμη να συνδιαμορφώσει το πολιτικό σκηνικό. Εάν λοιπόν δεν σου αρέσει κάτι, στις εκλογές σου δίνεται η δυνατότητα να το αλλάξεις. Ακόμα και αν κανείς δεν σε αντιπροσωπεύει, υπάρχει η λύση του λευκού. Ναι μεν το λευκό μπορεί να μην συνυπολογίζεται στα έγκυρα και επομένως στην ανάδειξη νικητή αλλά θα επηρεάσει τα επί τοις εκατό ποσοστά. Ας πάρουμε το Δήμο Αθηναίων. Ηχηρότερο μήνυμα στάλθηκε τώρα που απείχαν 6 στους 10 πολίτες ή θα σταλεί εάν το λευκό φτάσει σε επίπεδα της τάξης του 50%, οπότε αυτομάτως το ποσοστό όλων των υποψηφίων θα πέσει στο μισό; Το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι εάν η αποχή αποτελεί πολιτική επιλογή. Το κρίσιμο είναι αν η αποχή μπορεί να είναι αποτελεσματική. Και η απάντηση είναι όχι. Η αλλαγή προϋποθέτει συμμετοχή, και όχι αποχή.
ΥΓ. Άσχετο με το υπόλοιπο θέμα αλλά σχετικό με τις εκλογές και άξιο αναφοράς. Ο υποψήφιος της Χρυσής Αυγής στην Αθήνα συγκέντρωσε το διόλου ευκαταφρόνητο 5,25%, με τις περισσότερες ψήφους να προέρχονται από την περιοχή του Αγ. Παντελεήμονα. Όσο οι προοδευτικές δυνάμεις δε δίνουν λύση, οι πολίτες θα στρέφονται σε τέτοιες προτάσεις. Όταν υπάρχει έλλειψη ασφάλειας, οι αντιστάσεις κάμπτονται ευκολότερα.
Κατ'αρχάς δεν έχεις δίκιο για το λευκό. Δεν έχει διαφορά από την αποχή.
ΑπάντησηΔιαγραφήΘέλω να σε ρωτήσω κάτι. Αν δε με εκφράζει τίποτα, γιατί να πάω να ψηφίσω; Καλύτερα δεν είναι οι κρίσιμες αποφάσεις να παρθούν από αυτούς που όντως εκφράζονται από τα κόμματα και τις προτάσεις τους; Καλύτερα δεν είναι τα αποτελέσματα των εκλογών να μη "νοθεύονται" από μια ψήφο διαμαρτυρίας, η οποία τελικά δεν εκφράζει τίποτα και δε διαφέρει και πολύ από το λευκό και την αποχή; Δε νομίζω άλλωστε πως η ψήφος διαμαρτυρίας συνιστά συνδιαμόρφωση των αποφάσεων όπως αναφέρεις στο κείμενό σου. Και εξηγούμαι. Αν ακολουθήσει κάποιος αυτό που προτείνεις, όταν θα πάει στην κάλπη, θα πρέπει να επιλέξει κάτι. Τι θα επιλέξει; Το λιγότερο χειρότερο, συνήθως κάτι ανώδυνο για το σύστημα, συνήθως βάσει μιας τηλεοπτικής εικόνας ή μιας αισθητικής και όχι πολιτικής κρίσης. Η πολιτική έτσι γίνεται ζήτημα στυλ, όπως πχ τώρα στον β γύρο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα; Θα διαστρεβλωθεί η λαϊκή ετυμηγορία! Γιατί μαζί με εμένα που ψήφισα αυτό που πιστεύω, ψήφισε και ο άλλος που δεν πιστεύει τίποτα!!
Αυτό συνέβαινε και στις καταλήψεις του 2007. Επί 3 μήνες η ΔΑΠ επεκαλείτο μια "σιωπηλή πλειοψηφία" η οποία όμως δεν κινητοποιηθηκε ποτέ για να έρθει να ψηφίσει κατά της κατάληψης. Η συμμετοχή επί 3 μηνες ήταν 600-700 άτομα, πάνω κάτω τα ίδια άτομα πηγαίναμε στις συνελεύσεις. Αυτό ήταν και το σωστό. Αυτό που δεν κατάλαβε ποτέ η ΔΑΠ ήταν ότι αν θέλανε αυτοί που απείχαν θα είχαν έρθει. Στην πραγματικότητα δεν τους ένοιαζε αν θα είναι κλειστή η σχολή ή όχι, ή τους ένοιαζε αλλά αρνούνταν να στηρίξουν τη ΔΑΠ επειδή διαφωνούσαν με το νόμο. Αμφότερες είναι πολιτικές στάσεις καθόλα σεβαστές. Έτσι τι συνέβαινε; Το πιο δίκαιο κατά την άποψή μου! Αποφασίζαμε για την κατάληψη εμείς που πραγματικά είχαμε άποψη επί του θέματος, δηλαδή της κατάληψης, του νόμου της Γιαννάκου και της αναθεώρησης του άρθρου 16. Δε διαστρεβλωνόταν αυτό από κάποιους που δεν είχαν άποψη και αδιαφορούσαν στην ουσία. Τι θέλω να πω; Η υψηλή αποχή είναι μεν ένα αρνητικό φαινόμενο για τη δημοκρατία, αλλά από την άλλη οδηγεί στη λήψη αποφάσεων από αυτούς που πραγματικά ενδιαφέρονται, άρα καλύτερων αποφάσεων.
Θα επιμείνω στο ότι το λευκό έχει διαφορά από τη αποχή. Η επιλογή του λευκού έχει ξεκάθαρο μήνυμα, "είμαι εδώ, συμμετέχω αλλά κανείς σας δεν με εκφράζει". Αντιθέτως η αποχή δεν έχει σαφές μήνυμα. Μπορεί να αδιαφόρησες πλήρως, να προτίμησες να πας μια εκδρομή, να περιμένεις την επανάσταση ή οτιδήποτε άλλο. Επιπλέον υπάρχει κι άλλη μια διαφορά. Οι απέχοντες θέλουν να περάσουν ένα μήνυμα δυσαρέσκειας κατά του πολιτικού συστήματος. Το μήνυμα αυτό περνάει καλύτερα όταν αντί να απέχουν ψηφίσουν λευκό, καθώς ο νικητής θα εκλεγεί με 20% αντί για 40% (εάν υποθέσουμε 50% λευκά).
ΑπάντησηΔιαγραφήΌσον αφορά το ερώτημα που έθεσες. Γράφεις ότι «Αν ακολουθήσει κάποιος αυτό που προτείνεις, όταν θα πάει στην κάλπη, θα πρέπει να επιλέξει κάτι. Τι θα επιλέξει; Το λιγότερο χειρότερο, συνήθως κάτι ανώδυνο για το σύστημα, συνήθως βάσει μιας τηλεοπτικής εικόνας ή μιας αισθητικής και όχι πολιτικής κρίσης.» Δεν είπα ποτέ ότι πρέπει με το ζόρι να επιλέξεις κάποιον υποψήφιο ως διαμαρτυρία Αυτό που έγραψα ήταν ότι «Ακόμα και αν κανείς δεν σε αντιπροσωπεύει, υπάρχει η λύση του λευκού». Εάν δηλαδή κανείς δεν σε εκφράζει, τότε είναι προτιμότερο να συμμετέχεις ψηφίζοντας λευκό παρά να απέχεις. Εδώ εντοπίζεται και η διαφορετική αντίληψη που έχουμε για το αν υπάρχει διαφορά μεταξύ λευκού και αποχής. Με το λευκό, για τους λόγους που ανέφερα παραπάνω, θα κάνεις αισθητή την επιλογή σου, δηλαδή την απόρριψη όλων των πολιτικών δυνάμεων.
Δεν υποστηρίζω ότι πρέπει οπωσδήποτε να επιλέξεις κάποιον από τους υποψηφίους, έστω κι αν κανείς δεν σε εκφράζει. Στο κάτω-κάτω δεν με ενδιαφέρει εάν κάποιος θέλει να κάτσει σπίτι του. Μπορεί, όπως λες, να λαμβάνονται και καλύτερες αποφάσεις. Αυτό που με ενοχλεί αφάνταστα και που ήθελα να καταδείξω με το κείμενο είναι το οξύμωρο που εμφανίζεται στο σκεπτικό των απεχόντων. Γκρινιάζουν για το τωρινό πολιτικό σκηνικό, επιθυμούν κάτι διαφορετικό αλλά δεν κάνουν κάτι αποτελεσματικό για να έρθει αυτό το διαφορετικό.
Για την κατάληψη που λέει ο παραπάνω..Όχι φιλαράκο, δεν είναι έτσι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜην συγκρίνεις τις παράνομες και καταχρηστικές διεργασίες της χουντο-Αριστεράς με τις επίσημες και συνταγματικά κατοχυρωμένες εκλογές.
Η αμετροέπεια των σημερινών πολιτικών-προυχώντων και η "δηθενοποιήση" της επικρατούσας πολιτικής σκηνής,αφήνει στη διακριτική ευχέρεια του καθενός να δηλώνει συνειδητά απέχων και να είναι όντως ή απλά να κρύβεται στο ζοφερό πέπλο της ανοίας και ευρισκόμενος σε μια ιδεολογική ομίχλη να μένει αδρανής μπροστά σε μια ακόμη επανάληψη του "Κωνσταντίνου κ' Ελένης"
ΑπάντησηΔιαγραφήΈχω να κάνω τις εξής παρατηρήσεις επί του σχολίου του Δώρου παραπάνω:
ΑπάντησηΔιαγραφήΑφενός, πιστεύω, δεν είναι ποτέ δυνατόν κάποιος να μην εκφράζεται, έστω στο ελάχιστο, από τα κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογικές αναμετρήσεις, ειδικά όταν αυτές είναι εθνικές, και αν η ψήφος τώρα ήταν αυτοδιοικητική αυτό δε μειώνει σε καμία περίπτωση την πιθανότητα της αντιπροσώπευσης στο ελάχιστο, επαναλαμβάνω, οποιουδήποτε, εφόσον 42 παρατάξεις έλαβαν μέρος σε αυτές τις εκλογές. Εύλογο είναι να υποστηρίξει κάποιος πως είναι αδύνατο να γνωρίζει όλες τις θέσεις των κομμάτων-είναι όντως απίθανο κάτι τέτοιο, και μάλιστα στον χώρο της αριστεράς, η ευθύνη βαρύνει όμως τους δικούς του ώμους. Πώς μπορεί κάποιος να υποστηρίζει ότι δεν τον εκφράζει κανείς, όταν όλες οι προτάσεις βρίσκονται στο τραπέζι; Οι πολιτικές θέσεις δεν έχουν όλες την ίδια βαρύτητα, θα πρέπει να διακρίνονται σε πρωτεύουσες και δευτερεύουσες, και οι πρώτες να καθοδηγούν το άτομο στην ψήφο. Δεν μπορεί κάποιος να περιμένει να συμφωνεί με κάποιο κόμμα σε όλα, ούτε η κυβέρνηση δε συμφωνεί με τον εαυτό της σε ορισμένα θέματα-συμβιβάζεται όμως, τη στιγμή που ο πολίτης ελεύθερα και μυστικά μπορεί να μη συμβιβαστεί και να προτείνει κάτι εναλλακτικό. Πολλοί φτάνουν στο σημείο να μη ψηφίζουν για να μη "ταμπελωθούν", εκεί φαίνεται και η υπευθυνότητα του καθενός, αφού εύκολο είναι να κράξεις, να υποστηρίζεις μετά ότι τα έλεγες, και δε σε άκουγαν, δύσκολο να αναλάβεις την ευθύνη, ιδίως τώρα που κάθε επιλογή είναι κρίσιμη-ναι και στους δήμους, βλέπε άγιο παντελεήμονα.
Αφετέρου διαφωνώ πως το να συμμετάσχει κάποιος σε κάποια αναμέτρηση διαστρεβλώνει ή νοθεύει ή αλλοιώνει με οποιονδήποτε τρόπο το αποτέλεσμα. Και αυτό ισχύει και στην περίπτωση όσων διατηρούν τα δικαιώματα στον τόπο καταγωγής τους, μένουν όμως μακρυά από αυτόν. Επειδή, εφόσον είναι ο πολίτης επαρκώς ενημερωμένος και νοιώθει ότι κάποιος τον εκφράζει, θα τον επιλέξει να διοικήσει τον δήμο, την περιφέρεια ή να εκλεγεί βουλευτής, επειδή ταυτόχρονα νοιάζεται για την πρόοδο του τόπου του, από τον οποίο έχει επιλέξει συνειδητά να μην απομακρυνθεί. Συνεπώς, κι αν άμεσα δεν διοικούμαι, θέλω το καλύτερο. Κι αν αυτό ισχύει για όσους έχουν μετακινηθεί, σίγουρα ισχύει για όσους δεν έχουν, αφού και τον λιγότερο ανίκανο να ψηφίσεις πάλι είναι ικανότερος από τον απολύτως ανίκανο. Το θέμα αν κάθε χρόνο τα στάνταρ πέφτουν, δεν είναι κριτήριο, αφού η αποχή θα είχε νόημα μόνο αν κατά κάποιο τρόπο εξυπηρετούσε το ένα(να βγει ο καλύτερος) ή το άλλο(κάθε χρόνο να ανεβαίνει το επίπεδο) πράγμα που δε συμβαίνει.
Αντίθετα, η υποχρέωση ψήφου έχει όχι μόνο μια πολιτική διάσταση, αλλά και ηθική. Αυτός που απέχει είναι ανάξιος εμπιστοσύνης, επειδή αν δεν παίρνει μέρος στην πλέον κεφαλαιώδη πολιτική πράξη, στην ουσιωδέστερη δημοκρατική διαδικασία, πώς μπορείς να τον εμπιστευθείς σε κάτι διάφορο και ήσσον, πχ να τήρει τον ΚΟΚ (σχολικό παράδειγμα). Και πώς μπορείς να λες πως άτομα που αρνούνται να ψηφίσουν στέλνουν μήνυμα στους διεφθαρμένους να μην παραβιάζουν τους νόμους! Μα εδώ αυτός έχει "γραμμένη" - ας μου επιτραπεί- την ίδια τη δημοκρατία, θα μας κάνει μαθήματα;
Εν πάση περιπτώσει, και με αυτό κλείνω, γνώμη μου είναι πως η Βουλή και οι ΟΤΑ δεν είναι διεφθαρμένοι, ενώ ο λαός πλανάται ή φοβάται τις απειλές τους. Το Κράτος είναι ακριβής αποτύπωση ενός λαού. Αν ο λαός θέλει να κυβερνηθεί κυβερνάται, αν ενδημεί ο ωχαδελφισμός παρακμάζει. Ισως αν ψηφίζαμε να ήταν καλύτερα, πάντως χειρότερα δύσκολα θα ήταν.