Δημοσιοι υπάλληλοι και Οικονομική κρίση (Μέρος 2ο)

Του Παναγιώτη Τσιάλα

Στο πρώτο μέρος αυτής της δημοσίευσης προσπάθησα να δείξω δύο πράγματα: Το πρώτο ήταν ότι η αφηρημένη παρουσίαση των δημοσίων υπαλλήλων ως αργόσχολων και ανεκδιήγητων λυμεώνων του Δημοσίου τομέα είναι έντονα παραπλανητική, στο μέτρο που οι περισσότεροι από αυτούς εκτελούν τόσην ακριβώς εργασία, όση τους ζητά ο εργοδότης τους (δηλαδή το Δημόσιο). Το δεύτερο συμπέρασμα ήταν ότι, ακόμα και αν εντοπισθούν οι περίφημοι «υπεράριθμοι» Δημόσιοι υπάλληλοι, ακόμα και αν περιοριστεί ο αριθμός των υπαρχουσών θέσεων στο δημόσιο, μέσω της ενοποίησης όσων είναι περιττές μεταξύ τους, με στόχο να προκύψουν λιγότερες θέσεις με ευρύτερα καθήκοντα, και πάλι θα είναι αδικαίωτη μια κυβερνητική επιλογή για απομάκρυνση των ήδη προσληφθέντων υπαλλήλων.

Επομένως, η ορθή πολιτική επιλογή...

...περνάει μέσα από την εκπόνηση ενός σχεδίου για το μέλλον, το οποίο θα στηρίζεται στη διαμόρφωση ενός αλγορίθμου που θα συναρτά το πλήθος των δημοσίων υπαλλήλων που προσλαμβάνονται με το πλήθος των δημοσίων υπαλλήλων που αποχωρούν (πχ. 1 πρόσληψη ανά 3 αποχωρήσεις). Η κρίσιμη αναλογία, θα διαμορφωθεί με βάση τις πραγματικές και εξορθολογισμένες ανάγκες του δημοσίου ανά υπηρεσία (π.χ. πόσους καθηγητές χρειαζόμαστε, πόσους επιθεωρητές κλπ).

Σκέψη 2^η: Η δεύτερη σκέψη που μου παρείχε την αφορμή για αυτό το άρθρο είναι μία ενδιαφέρουσα εικονική έρευνα, την οποία διενήργησε κάποιος ανώνυμος αρθρογράφος που υπογράφει με τα αρχικά Κ.Β. Στο πείραμα αυτό, επιχειρείται μια προσπάθεια συσχετισμού της αύξησης του δημοσίου χρέους κατά την περίοδο 2004-2009 (6 έτη), με τις προσλήψεις επιπλέον δημοσίων υπαλλήλων και τις αυξήσεις των μισθών τους κατά την περίοδο 2003-2009 (7 έτη)

Με βάση τα αριθμητικά στοιχεία προσλήψεων-αποχωρήσεων στο Δημόσιο, που παρουσίασε το δελτίο ειδήσεων του Mega στις 30/4/10, το Δημόσιο «φούσκωσε» διαδοχικά: κατά 18.000 υπαλλήλους το 2003, κατά 11.000 το 2007, κατά 17.000 το 2008 και κατά 4.000 το 2009 = 38.000 σύνολο (για την τριετία 2004-2006 δεν παρουσιάστηκαν τα σχετικά στοιχεία από τον τηλεοπτικό σταθμό, ωστόσο ο δημοσιογράφος Θ. Πασχάλης που επιμελήθηκε της έρευνας, έκανε λόγο για συνολικά 55.000 περισσότερους δημοσίους υπαλλήλους σε όλη την επταετία). Για την οικονομία της έρευνας, ο αρθρογράφος Κ.Β. υπέθεσε ότι οι επιπλέον υπάλληλοι για τα έτη 2004-2006 ήταν αντίστοιχα 6.500, 7.000, και 8.500 άρα έλαβε ως δεδομένο ότι συνολικά σε όλη την επταετία προσλήφθηκαν 60.000 περισσότεροι δημόσιοι υπάλληλοι (και όχι 55.000 που έδωσε το δελτίο).

Εν συνεχεία, έκανε την παραδοχή ότι οι μισθοί αυτών των δημοσίων υπαλλήλων ήταν 3.000 ευρώ το μήνα το έτος 2003, με 14 μισθούς το χρόνο, και με αύξηση 10% στους μισθούς ανά έτος επί του αρχικού μισθού, (δηλαδή το 2009 οι μισθοί υποτίθεται ότι είχαν φτάσει στα 5.315 ευρώ). Όποιος εκτελέσει τις απαραίτητες μαθηματικές πράξεις, θα διαπιστώσει ότι το συνολικό κόστος των επιπλέον δημοσίων υπαλλήλων για ολόκληρη την επταετία αγγίζει περίπου τα 13,522 δις ευρώ, με βάση τις πιο πάνω παραδοχές.

Περαιτέρω, από σχετικό διάγραμμα που παρουσιάστηκε στο ίδιο δελτίο ειδήσεων, προέκυπτε ότι, ενώ το χρέος της Κεντρικής Κυβέρνησης το 2004 ανερχόταν στα 201.2 δις ευρώ, το 2009 είχε σκαρφαλώσει στα 298.5 δις. Με άλλα λόγια, μεταξύ των ετών 2004-2009, το δημόσιο χρέος διογκώθηκε κατά 97,3 δις. Εάν, τώρα, συγκρίνουμε τη διόγκωση του δημοσίου χρέους για μια εξαετία (97.3 δις), με την αύξηση των κρατικών δαπανών για τους επιπλέον μισθούς δημοσίων υπαλλήλων για μια επταετία (13,522 δις) προκύπτει ότι τα έξοδα για τους επιπλέον δημοσίους υπαλλήλους δεν ξεπερνούν το 13,9% της συνολικής αύξησης του χρέους (13,522 δις : 97.3 δις = 0,1389).

Με απλά λόγια, από τη συνολική αύξηση του δημοσίου χρέους των τελευταίων χρόνων, μόνο το 13,9% πήγε σε επιπλέον μισθούς δημοσίων υπαλλήλων, και αυτό παρά τις απίθανες παραδοχές στις οποίες προέβη ο ερευνητής Κ.Β. (όπως λόγου χάρη ότι το αρχικό ύψος των μισθών στα 3.000 ευρώ, ή ότι το μέγεθος των αυξήσεων είναι 10% ανά έτος, ή για τον αριθμό των περισσότερων δημοσίων υπαλλήλων που ανέβηκε στους 60.000 από 55.000 που έδινε το δελτίο κλπ.). Ο ερευνητής ολοκλήρωνε το άρθρο του θέτοντας το ερώτημα «πώς προέκυψε και πού οφείλεται το υπόλοιπο 86.1% του χρέους;».

Όταν διάβασα τη σχετική έρευνα ειλικρινά θαύμασα την έμπνευση που είχε ο συγκεκριμένος άνθρωπος να ασχοληθεί εγγύτερα με το επίμαχο ζήτημα, προκειμένου να καταπολεμήσει τις εντυπώσεις που δημιουργούνται από τις διαδιδόμενες μισές αλήθειες. Πόσο μεγάλη επιβάρυνση είναι τελικά οι δημόσιοι υπάλληλοι για την εθνική μας οικονομία; Η έρευνα απαντά αφοπλιστικά: «σίγουρα πολύ μικρότερη από όσο αφήνεται να διαφανεί», παρά την πομπώδη αμετροέπεια των διάφορων παραθυρόβιων σχολιαστών (για κάποιο λόγο μου έρχεται στο νου ο κ. Μ. Καψής), που εντοπίζουν την προσοχή τους στο δέντρο, κρύβοντας από το οπτικό πεδίο των τηλεθεατών τους το δάσος.

Από εκεί και πέρα, θα είχε τεράστιο ενδιαφέρον να εξετάσει κάποιος τη «συμβολή» του ιδιωτικού τομέα στη διαμόρφωση του δημοσίου χρέους-μαμούθ των τελευταίων ετών. Εγώ, πάντως, θα συμβούλευα όποιον ασχοληθεί με το συγκεκριμένο ζήτημα, να μην ξεχάσει να συνυπολογίσει στις μετρήσεις του τα τεράστια ποσά της φοροδιαφυγής των ιδιωτικών επιχειρήσεων (κόβει καμιά τους απόδειξη;), τις ανείσπρακτες οφειλές τους προς το δημόσιο από πρόστιμα, άδειες και άλλες εκκρεμότητες, την κατάργηση των χρεών των ΠΑΕ που ανέρχονται σε εκατομμύρια ευρώ, τη γιγάντια εισφοροδιαφυγή της εργοδοσίας, η οποία απαιτεί να της παρέχεται ανασφάλιστη εργασία, οδηγώντας σε οικονομικό μαρασμό τα ασφαλιστικά ταμεία κλπ

Εξ άλλου, ποιος αμφιβάλλει ότι τα ισχυρότερα δίκτυα παράνομης διαπλοκής, που ζημιώνουν οικονομικά το Δημόσιο, άμεσα ή έμμεσα, σφυρηλατούνται με την ανάμειξη του ιδιωτικού τομέα; Το λάδωμα δημοσίων υπηρεσιών για την έκδοση παράνομης άδειας, ή για τη διαγραφή προστίμου ή για την ανοχή παράνομης δράσης επιχείρησης (π.χ. μη τήρηση όρων υγιεινής, φοροδιαφυγή κλπ) είναι παθολογίες ενδημικές στον ιδιωτικό τομέα. Η δε έννοια «υγιής ανταγωνισμός», έχει μικρότερη αξία στο γήπεδο της ελληνικής πραγματικότητας, ακόμα και από την έννοια «υγιής άρρωστος». Από τη μία μεριά παρατηρούμε ότι δίνουν και παίρνουν οι μυστικές συμφωνίες μεταξύ των αναδόχων εταιρειών στους διαγωνισμούς ανάθεσης δημοσίων έργων, και από την άλλη πλευρά, οι καρτελικές συμπράξεις των ανταγωνιστικών επιχειρήσεων (π.χ. στο γάλα), με στόχο να χωρίσουν τις σχετικές αγορές τους δεν έχουν πλέον κανένα φραγμό. Κορυφαίο στέλεχος χρηματιστηριακής επιχείρησης, έκανε πρόσφατα λόγο για τον ελληνικό επιχειρηματικό κλάδο, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι πολλοί επιχειρηματίες διαρκώς συναλλάσσονται παράνομα για να αποφύγουν τη βάσανο του ανταγωνισμού. Αναφέρθηκε δεν και σε «συγκατανευσιοφάγους» επιχειρηματίες που θρέφουν φαύλους εφοριακούς και μακριές τσέπες για να διογκώσουν τα κέρδη τους.

Και ενόσω ορισμένοι αποψιάτορες των τηλεοπτικών παραθύρων εξακολουθούν να δαχτυλοδείχνουν του δημοσίους υπαλλήλους για το κατάντημα της οικονομίας, η αρπαγή του δημοσίου πλούτου από μια αποχαλινωμένη και ντοπαρισμένη ιδιωτική επιχειρηματική δράση επιτείνεται...

(συνεχίζεται ίσως...)

Υ.Γ. Ζητώ συγγνώμη για τους εσφαλμένους υπολογισμούς που παρουσίασα στην αρχική εκδοχή της ανάρτησης. Δυστυχώς έπεσα θύμα του ερευνητή Κ.Β. ο οποίος με τη σειρά του έσφαλε στους υπολογισμούς του, χωρίς φυσικά αυτό να μειώνει καθόλου την αξία της εμπνευσμένης προσπάθειάς του. Ευχαριστώ το Δώρο Γεωργίου για την άμεση επισήμανση των πλημμελειών στην αριθμητική.