Συλλογική αμνησία;

Του Ηλία Τριανταφυλλάκη

"History is a people's memory, and without

memory, man is demoted to the lower animals."

Malcolm X

Ο ΛΑ.Ο.Σ., το κόμμα της κοινοβουλευτικής ακροδεξιάς εκπροσώπησης, ανέλαβε κυβερνητικά καθήκοντα. Η καινοφανής αυτή -για τα δεδομένα της Μεταπολίτευσης- εξέλιξη έτυχε μικρής αντίδρασης αν όχι σιωπής στον εγχώριο δημόσιο βίο, αντίθετα με τον ευρωπαϊκό τύπο[1]. Πώς φθάσαμε όμως ως εδώ; Πάσχουμε από συλλογική αμνησία ή βρισκόμαστε σε κατάσταση μετατραυματικού σοκ αδυνατώντας να ενεργοποιήσουμε το πολιτικό ένστικτο του αναστοχασμού περί το πρόσφατο παρελθόν;

Η συμπερίληψη του ΛΑ.Ο.Σ. στην "μεταβατική κυβέρνηση" ή"κυβέρνηση ανάγκης" (όροι κατά πολύ προτιμότεροι από τους αντίστοιχους "εθνικής ενότητας, σωτηρίας" κτλ ωσάν να διακυβεύεται το έθνος) συνιστά μια προσβολή ακόμη και για όσους ψύχραιμα αντιλαμβάνονται τις έκτακτες περιστάσεις και την κρισιμότητα των στιγμών. Η χρησιμοποίηση του ως...

..."συγκολλητικής ουσίας" για τον συνασπισμό των δύο μεγάλων κομμάτων όχι μόνο προκαλεί ερωτήματα για το μη αναγκαίο της συμμετοχής, αλλά αντιτίθεται σε θεμελιώδεις δικαιοκρατικές αρχές, λόγω της ιστορικής διαδρομής των προσώπων που κατέλαβαν υπουργικά γραφεία (και όχι αυτονοήτως λόγω της κοσμοιδεολογίας τους), και το βασικότερο, συντελεί στην συμβολική νομιμοποίηση του πολιτικού αυτού χώρου στο συλλογικό υποσυνείδητο. Οι πολιτικές ανακυβιστήσεις, οι εσωτερικές αντιφάσεις και ο κοινοβουλευτικός τυχοδιωκτισμός του κόμματος αυτού δεν πρέπει να οδηγήσουν μια χώρα κατ' έθος λωτοφάγων στη λήθη. Ξεχάστηκε αλήθεια το κάλεσμα του Καρατζαφέρη στους χουντικούς, βασιλικούς να μετάσχουν στη διανομή της εξουσίας[2] ή η συμμετοχή στελεχών της Χρυσής Αυγής με βιογραφικό βιαιοτήτων στα ψηφοδέλτια του ΛΑ.Ο.Σ.; Ξεχάστηκε το αντισημιτικό κήρυγμα περί "εβραιοκρατούμενης χώρας" ή "εβραίου που στάζει αίμα"; Ξεχάστηκε η νοσταλγία της επταετίας ("Με την 21η Απριλίου ήμουνα. Με την 22α δεν ήμουνα, διότι τότε έπρεπε οι φαύλοι να πληρώσουν!") ή το αντιμεταναστευτικό παραλήρημα στελεχών όπως ο Αδ. Γεωργιάδης (βλ. υπόσχεση να διώξει όλους τους Αλβανούς όταν φθάσει στην εξουσία); Παραβλέφθηκε άραγε η εντελώς πρόσφατη δήλωση για το "μεγάλο λάθος της ζωής του Χίτλερ", την εξάντληση δηλαδή των δυνάμεών του για την εξόντωση των Εβραίων αντί να τις χρησιμοποιήσει διαφορετικά[3].

 

Η εκλογική επιτυχία του ΛΑ.Ο.Σ. και πλέον η συγκυβέρνησή του, απότοκο επιδέξιας μεταστροφής του σε σοβαροφανή παίκτη του πολιτικού προσκηνίου, εντάσσεται σε ένα γενικότερο πλαίσιο ριζικής ανόδου της άκρας δεξιάς στα κοινοβούλια των ευρωπαϊκών κρατών. Κατεξοχήν παραδείγματα αποτελούν το τρίτο σε απήχηση γαλλικό κόμμα Front National της Marie Le Pen και το επίσης τρίτο Partij voor de Vrijheid (Party for the Freedom) του Ολλανδού G. Wilders (σε μια χώρα με τόσο έντονη φιλελεύθερη παράδοση!). Άλλα όμορα κόμματα -όχι τόσο χαρακτηριστικά για τον ριζοσπαστισμό τους ωστόσο- συνιστούν το φινλανδικό True Finns, το Danish People's Party της Δανίας και το Sweden Democrats της Σουηδίας. Πρόκειται για σχηματισμούς που εγκαταλείπουν οριστικά την τακτική του εισοδισμού στα ευρύτερα συντηρητικά, δεξιά, ή και κεντροδεξιά κόμματα και διεκδικούν αυτόνομη παρουσία. Φυσικά κάτω από τον κοινοβουλευτικό μανδύα ευδοκιμεί η δράση ευέλικτων οργανώσεων που καταφεύγουν συχνά σε πράξεις βίας, όπως η εγχώρια Χρυσή Αυγή. Είναι πολύ πρόσφατες άλλωστε οι θηριωδίες του Νορβηγού A. Breivik, οι οποίες ανέδειξαν μετά από καιρό πάλι τη σχέση ακροδεξιάς και τρομοκρατίας. Η ακροδεξιά αυτή ριζοσπαστικοποίηση υποδαυλίζεται βεβαίως από δηλώσεις της A. Merkel περί θανάτου της πολυπολιτισμικότητας ("Multikulti ist tot") αλλά και από νομοθετικές πρωτοβουλίες του N. Sarcozy για την απαγόρευση της μπούρκας. Μια συντηρητική ευρωπαϊκή ηγεσία καθιστά την Ευρώπη "φυτώριο" τέτοιων ιδεολογιών. 

 

Η ρητορική και η ιδιοσυγκρασία των νέων ακροδεξιών κομμάτων έχει εγκαταλείψει τα στεγανά των δεκαετιών του '80 και '90 (Le Pen, Fini) περί φυλετικής ανωτερότητας και έντονου σοσιαλεθνικισμού και λαμβάνει χαρακτήρα επιθετικής υπεράσπισης της εθνικής ταυτότητας μέσω της επίκλησης ενός δικαιώματος στη διαφορά (!) σ' έναν κόσμο δοκιμαζόμενο από την προϊούσα παγκοσμιοποίηση. Στο στόχαστρο μπαίνει λοιπόν η μετανάστευση, ειδικά από μουσουλμανικές χώρες[4], καθώς το πρότυπο της αρίας φυλής αποκτά ευρωπαϊκή διάσταση, ως αποτέλεσμα της συντελεσθείσης ευρω-ενοποίησης. Το μεγάλο βάρος των κομμάτων αυτών ρίχνεται στην στρατηγική αποδόμησης των πολιτικών του mainstream ως δούλων συμφερόντων ή μαριονετών. Χαρακτηριστικοί επί τούτου είναι οι τακτικισμοί Καρατζαφέρη κατά τις συνομιλίες για το νέο Πρωθυπουργό και οι δηλώσεις περί "παιδιών της Βοστώνης" ή η θεαματική αποχώρηση από το Προεδρικό Μέγαρο (χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν πρέπει να καταγγελθούν οι ανεπάρκειες και οι ερασιτεχνισμοί).

 

Όλα αυτά δείχνουν ότι η συνταγή του Καρατζαφέρη για την είσοδο στο Μαξίμου μόνο τυχαία δεν είναι, αλλά αντιθέτως ακολούθησε συστηματικά το ευρωπαϊκό παράδειγμα. Δεν είναι τόσο αποτέλεσμα ειλικρινούς μετανοίας για το παρελθόν και μετριοπαθούς μετάλλαξης, αλλά μια αριβιστική επιλογή ανέλιξης. Η συμμετοχή του ΛΑ.Ο.Σ. στην κυβέρνηση συνιστά πρόκληση αφύπνισης για όλο το "συνταγματικό τόξο" και συγκεκριμένα όσους την θεωρούν αδικαιολόγητη ακόμα και εν όψει των κινδύνων που επιφυλάσσει η κρίση στην ευρωζώνη και της αναγκαιότητας επίτευξης μίας συναίνεσης προς αποτροπή αυτών. Η υπουργοποίηση τεσσάρων βουλευτών του ΛΑ.Ο.Σ. δεν ήταν σε καμία περίπτωση sine qua non της συναίνεσης. Μήπως τελικά ο λαός ξεχνά τι σημαίνει... ακροδεξιά;

[1] βλ. ενδεικτικά τα άρθρα της έγκριτης γερμανικής και γαλλικής αντίστοιχα Frankfurter Allgemeine: http://www.faz.net/aktuell/politik/europaeische-union/orthodoxe-volksbewegung-homophob-antisemitisch-maechtig-11527827.html, Monde: http://www.lemonde.fr/europe/article/2011/11/16/l-entree-de-l-extreme-droite-grecque-au-gouvernement-provoque-une-polemique_1604447_3214.html.

[2] http://www.youtube.com/watch?v=Exrp6Wi_-yE.

[3]βλ. συνέντευξη στους Νέους Φακέλους από το 50.00 και μετά http://www.skai.gr/player/TV/?MMID=221076

[4] βλ. πρόσφατη έρευνα στην Αγγλία για την σημασία της Ισλαμοφοβίας στην νέα ακροδεξιά: http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/8873158/Far-Right-groups-in-Europe-on-the-rise.html