Ομοφυλόφιλοι - Γάμος και υιοθεσία παιδιών

Του Κων/νου Σιδηρόπουλου

Με αφορμή τη συνέντευξη που παραχώρησε ο δήμαρχος Θεσσαλονικης, Ι. Μπουτάρης  στο πρόσφατο τευχος του γκέι περιοδικού «Screw» αναλογιζόμουν πώς ο περίγυρος, η πολιτική, η εκκλησία και η κοινωνία μας βομβαρδίζουν με στερεότυπα για το τί ειναι σωστό και τί λάθος, τί ηθικό και τί ανήθικο, τί ομαλό και τί ανώμαλο κ.ο.κ. Τελικά, μεγαλώνοντας, προβληματιζόμαστε και συχνά συνειδητοποιούμε ότι πολλά απ’ αυτά δεν ισχύουν ή δεν ισχύουν όπως μας τα παρουσίαζαν, αλλά αποτελούν προκαταλήψεις με υπόβαθρο την υποκρισία.

Οι δηλώσεις του κ. Μπουτάρη επανέφεραν στο προσκήνιο δύο θέματα-ταμπού για μία άκρως συντηρητική και ομοφοβική κοινωνία, όπως είναι (και) η ελληνική. Επανήλθε, λοιπόν, στη δημόσια συζήτηση του τόπου τόσο ο γάμος μεταξύ ομόφυλων πρόσωπων όσο και η υιοθεσία παιδιών από ομοφυλόφιλα ζευγάρια, χωρίς, βέβαια, να λείπουν (πώς θα μπορούσαν;) οι υστερικές φωνές που έχουν αναλάβει αυτοβούλως το ρόλο να... 

...προστατεύουν τα ήθη και τις παραδοσιακές αξίες του τόπου τα οποία ‘κινδυνεύουν και παρακμάζουν’, όπως υποστηρίζουν. Αφήστε που τέτοιες στιγμες δίδεται η ευκαιρία στους ‘φύλακες των ηθών’ του τόπου μας να ικανοποιήσουν την ματαιοδοξία τους, αποσπώντας ελάχιστες στιγμές δημοσιότητας, δόξας και, ίσως, και ψήφους.

Προσωπικά, μου φαίνεται αληθινά αδιανόητο και εξωφρενικό (φαντάζομαι ότι είναι εξοργιστικό για τους ομοφυλόφιλους στην Ελλάδα) το γεγονός ότι στήν ελληνική κοινωνία του 2011 συζητάμε ακόμη και αμφισβητούμε  ότι έχουν και πρέπει να έχουν οι ομοφυλόφιλοι το δικαίωμα να παντρεύονται εφόσον το επιθυμούν. Είναι δυνατόν μία εξελιγμένη κοινωνία να είναι τόσο πρωτόγονη σε ζητήματα ανθρωπιάς; Είναι απάνθρωπο να αρνείται η Πολιτεία απ’τα ομόφυλα ζευγάρια τη δυνατότητα να κατοχυρώνει ο ένας σύντροφος τον αλλον σε επίπεδο τόσο νομικό όσο και ηθικο-συναισθηματικό. Τέτοιου είδους διακρίσεις είναι παράλογες, διότι η ισονομία και η ισοπολιτεία δεν μπορεί να είναι προνόμια ορισμένων, έστω της πλειοψηφίας. Επιχειρήστε να φανταστείτε μία κοινωνία στην οποία η πλειοψηφία των ανθρώπων θα ήταν ομοφυλόφιλοι, όπου οι ετερόφυλοι θα εισέπρατταν μίσος, εχθρότητα, χλευασμό και ρατσισμό εν γένει. Κατανοούμε, λοιπόν, πως είναι φρόνιμο να μην επιδεικνύουμε απέναντι στους συνανθρώπους μας συμπεριφορά που δεν θα επιθυμούσαμε να έχουν εκείνοι απέναντι σε εμας. Αντιλαμβάνομαι ότι έχουμε την τάση να μετουσιώνουμε τους φόβους και τις επιλογές μας σε σύνολο ηθικών κανόνων που (ασυναίσθητα) προσπαθούμε να επιβάλουμε στους γύρω μας, αλλα, επιτέλους, ποιοί είμαστε εμείς που θα καθορίσουμε και θα υποδείξουμε το τί είναι φυσιολογικό και τί ανώμαλο;

Ας στραφούμε, όμως, τώρα στο δεύτερο μείζον ζήτημα που απασχόλησε την κοινή γνώμη ύστερα απ’τη συνέντευξη του κ. Μπουτάρη. Το θέμα της υιοθεσίας παιδίων από ομόφυλες οικογενειες. Καταρχήν, θέτω ως αφετηρία της σκέψης μου το αδιαμφισβήτητο δικαίωμα κάθε παιδιού να έχει μία οικογένεια που να του εξασφαλίζει περιβάλλον αγάπης, κατανόησης και φροντίδας. Απ΄την άλλη πλευρά, κάθε άνθρωπος πρέπει να έχει το δικαίωμα να γίνει γονιός. Όπως, άλλωστε, αναφέρει ο κ. Γ.Τσιτιρίδης, υπεύθυνος του περιοδικού «Screw», που πήρε τη συνέντευξη από τον κ. Μπουτάρη “...ένα ζευγάρι γυναικών ή άνδρων θα ήταν πολύ καλοί γονείς γιατί θα κατέληγαν στο παιδί έπειτα από ώριμη σκέψη, θα ήταν επιλογή τους και όχι κάτι που τους επιβάλλει η κοινωνια ή απλώς προέκυψε στη σχέση.”. Δεν νομίζω ότι χωρεί αμφισβήτηση ως προς την ορθότητα του συγκεκριμένου σκεπτικού. 

Εδώ, όμως, απαιτείται να είμαστε πίο προσεκτικοί και να λαμβανουμε, σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, υπόψη το λεγόμενο ‘συμφέρον του παιδιού’. Πράγματι, σε μία κοινωνία όπου δεν θα επικρατούσε ο φόβος για οτιδήποτε το διαφορετικό, αλλά η οποία θα ήταν οικοδομημένη με πυλώνες (αν όχι την πίστη) έστω το σεβασμό στη διαφορετικότητα, δεν θα είχα καμία επιφύλαξη να βροντοφωνάξω ότι οι ομόφυλες οικογένειες δεν υστερούν σε τίποτα σε συγκριση με τις αντίστοιχες ετερόφυλες. Είναι, πάντως, γνωστό ότι σε μία κοινωνια όπως η ελληνική, όπου οι γάμοι μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου δεν αναγνωρίζονται  και το νομοθετικό πλαίσιο για θέματα υιοθεσίας είναι επιεικώς απαράδεκτο με δυσκίνητες γραφειοκρατικες διαδικασίες που αγγίζουν τα όρια της απανθρωπιάς, το θέμα της υιοθεσίας από ομόφυλες οικογένειες αντιμετωπίζεται ως σενάριο κινηματογραφικής ταινίας επιστημονικής φαντασίας. Κατά συνέπεια, έχοντας στο πίσω μερος του μυαλού μου ‘τα αγκάθια’ που μένουν στην ψυχή και την ψυχολογία ενός παιδίου που (θα) βιώνει (το δεδομένο στην Ελλάδα) ρατσισμό επειδή τυχαίνει η οικογένεια του να είναι ένα ομόφυλο ζευγάρι, δεν είμαι και πολύ βέβαιος εάν θα μπορούσε και θα έπρεπε τη δεδομένη χρονική στιγμή να καθιδρυθεί δικαίωμα υιοθεσιας για τις ομόφυλες οικογένειες.

 Βέβαια, όποιος γνωρίζει την κατάσταση που επικρατεί κατά κανόνα στα ιδρύματα που μεγαλώνουν ορφανά παιδιά αντιλαμβάνεται ότι είναι μακράν καλύτερο για ένα παιδι να ζει σε μία οικογένεια ομόφυλοφιλων με στοργή, τρυφερότητα και προστασία. Άλλωστε, με την κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη τα παιδιά που μεγαλώνουν με δύο μπαμπάδες ή δύο μαμάδες πιθανόν να είναι απαλλαγμένα από προκαταλήψεις που εμποδίζουν το συγχρονο άνθρωπο να ανοίξει το μυαλό και τη ψυχή του.

Οφείλουμε κάποια στιγμή να αποτινάξουμε από πάνω μας την προβληματική κοινωνική εκπαίδευση που έχουμε λάβει και να ανοίξουμε το μυαλό μας. Για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου μπορούν και πρεπει να βοηθήσουν τα υγιή στοιχεία της πολιτικής και της Εκκλησίας, στέλνοντας μηνύματα ανεκτικότητας και σεβασμού της διαφορετικότητας.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι στο εγγύς μέλλον ο κοινωνικός ρατσισμός που σήμερα βιώνουν οι ομοφυλόφιλοι σε όλα τα επίπεδα θα περιοριστεί εώς τη στιγμή που θα εξαλειφθεί. Τότε θα είναι που αναπολώντας το παρελθόν θα αντιληφθούμε πόσο πρωτόγονη ήταν η κοινωνία μας το 2011. Μήπως δεν έχουμε παρόμοια συναισθήματα όταν αναλογιζόμαστε ότι πριν το 1953 οι γυναίκες στην Ελλάδα δεν διέθεταν το δικαίωμα της ψήφου;

Καταλήγοντας, κλείνω με τη φράση του Εβραίου θεολόγου και φιλόσοφου, Heschel, ελπίζοντας να αποτελέσει έναυσμα προβληματισμού: “Ρατσισμός... το μέγιστο μίσος για τον ελάχιστο λόγο”.