Το στοίχημα της εξωτερικής πολιτικής

Toυ Λεωνίδα Καραδήμου

Παρά τα οικονομικά προβλήματα της χώρας, που εύλογα μονοπωλούν το ενδιαφέρον, αρκετά σημαντική για την κυβέρνηση πρέπει να θεωρείται η συγκυρία σε ό,τι αφορά και τα λεγόμενα ''εθνικά θέματα''. Ιδίως το κυπριακό, όπου προκαλούνται αναταράξεις εξαιτίας της ανερμήνευτης κλοπής της σορού του Τ. Παπαδόπουλου αλλά και το σκοπιανό, με τις παγωμένες συνομιλίες να αναθερμαίνονται την άνοιξη όπως όλα δείχνουν.


Και είναι όντως κρίσιμη η συγκυρία, στο εξωτερικό λόγω των αποφάσεων που θα κληθεί να λάβει προσεχώς η ΕΕ αναφορικά με την Τουρκία και την ΠΓΔΜ καθεμιά από τις οποίες βρίσκεται σε κρίσιμο στάδιο όσον αφορά τις δυνατότητες και τους πιθανούς όρους ένταξής της, αλλά και στο εσωτερικό όπου το πολιτικό τοπίο δεν παύει να μεταβάλλεται κατά τρόπο πιεστικό.

Για τη μεν Τουρκία, η γαλλογερμανική άρνηση και κυρίως τα εσωτερικά της προβλήματα παραμένουν οι όροι μιας δύσκολης εξίσωσης, η οποία εφ'όσον αποδειχθεί άλυτη θα προκαλέσει ιδιαίτερα δυσάρεστες και έντονες εξελίξεις. Ένα καθαρό όχι της Ευρώπης στην Τουρκία θα έφερνε τις δύο πλευρές ευθέως απέναντι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις αντιδράσεις της γείτονος που ως πρώτο μέσο πίεσης θα μπορούσε να χρησιμοποίησει τον εκφοβισμό της Ελλάδας και της Κύπρου ως απειλή για την ευρωζώνη.

Ο χρόνος λοιπόν κάθε άλλο παρά με το μέρος μας είναι, με την αδράνεια να μην υπηρετεί όμως ούτε τη σύμμαχο χώρα. Η επίλυση του κυπριακού είναι επιτακτική ανάγκη για τη σταθερότητα, την ασφάλεια και την ανάπτυξη του νησιού και φυσικά ακόμη περισσότερο για τη συναδέλφωση και ισότιμη, δημοκρατική συνύπαρξη των δύο λαών του. Μαξιμαλιστικές, φοβικές θεωρήσεις οφείλουν να τεθούν επιτέλους στο περιθώριο, αλλιώς θα είναι η τρίτη ευκαιρία που θα απωλέσουν οι δύο πλευρές για έναν έντιμο συμβιβασμό και ενδεχομένως θα πυροδοτηθεί καινούργιος κύκλος μεταξύ τους αντιπαράθεσης.

Σε ότι αφορά την ΠΓΔ της Μακεδονίας, από την άλλη, η συγκυρία δείχνει προς το παρόν να είναι προς όφελος της τακτικής που ακολουθεί το ελληνικό κράτος. Παρά το νομικό αφοπλισμό (δεν υπάρχει διεθνής κανόνας δικαίου που να απαγορεύει σε οποιοδήποτε κυρίαρχο κράτος να ονομάζεται όπως επιθυμεί, αντιθέτως εκείνο που κατοχυρώνεται είναι το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού), η ωφελιμιστική τακτική πίεσης που ασκήθηκε επί κυβέρνησης Καραμανλή (το σύνθετο όνομα ως όρος εισόδου) είναι αρκετά πιθανό να αποδώσει. Φυσικά, οι μεγάλες δυνάμεις που έχουν ως συμφέρον τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και οι εταίροι μας στην ΕΕ δε θα περιμένουν επ'άπειρον, με το δικαίωμα του veto να κινδυνεύει να θεωρηθεί μπούμερανγκ για την ελληνική διπλωματία.

Τέλος, πιεστικές -και ανησυχητικές- οφείλουν να θεωρούνται οι εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις. Είναι βέβαιον ότι οι ανακατατάξεις στο χώρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης και η όξυνση στους τόνους του άλλου ένοικου της καθαρά συντηρητικής πλέον πολυκατοικίας δε βοηθούν ώστε να διαμορφωθεί consensus του πολιτικού κόσμου στη χάραξη εθνικής πολιτικής. Είναι εντούτοις κρίσιμη η επίδειξη ωριμότητας από την κυβέρνηση και τον ελληνικό λαό ώστε να ενδυναμωθεί η διαπραγματευτική μας θέση, αλλά και να ασκηθεί όντως δυναμική πολιτική, ιδίως στα δύο προαναφερθέντα ζητήματα.
Γιατί εάν δε συμβεί αυτό τώρα, τίποτε δε μας εγγυάται το μετά. Και μόνο το γεγονός πως σε μία τετραετία υπάρχει η πιθανότητα την εξωτερική πολιτική να χαράσσει ο κ. Σαμαράς και να ασκεί ο κ. Αβραμόπουλος μόνον ανησυχία μπορεί να προκαλεί. Εκτός εάν οι εξοπλισμοί, ο μεγαλοϊδεατισμός και οι συγκρούσεις είναι αυτό που επιθυμούμε.
Ας ελπίσουμε για το καλύτερο...