Κοίτα τη δουλίτσα σου κι άστα αυτά...

Του Γιάννη Πήλιουρα

Δεν πρόκειται να ασχοληθώ με τους γαμάτους φίλους μας. Μαύρο γυαλί, κυριλέ κούρεμα και απλανές βλέμμα στο άπειρο παρέα με το τάβλι. Κινητό για αντιγραφές και σμικρύνσεις επιστημονικού χαρακτήρα. Χοροί πάνω στο τραπέζι με τον κολλητό και την άνοιξη αγκαζέ στην κάλπη για ανταμοιβή. Όχι δεν είναι σπουδαστές αυτοί.
Στην εποχή που όλα έχουν την τιμή τους, ακόμα και ο έρωτας, ζουν ανάμεσά μας κάποιοι φοιτητές από άλλο πλανήτη. Δεν είναι έξω απ’ το γραφείο του προφέσορα ούτε παραδίδουν μαθήματα αμπελοφιλοσοφίας εν ώρα μαθήματος. Περιμένουν να κλείσουν τα φώτα της σκηνής, να αράξουν κάπου ήρεμα και να απολαύσουν ένα τσιγάρο. Και το ένα γίνεται δύο και τα δύο τρία ώσπου τελειώνει το πακέτο. Η συζήτηση ανάβει και οι φωνές αρχίζουν να γίνονται πιο ζωηρές. Ναι, αυτοί είναι οι τύποι που θα ασχοληθώ.

Πόσο μας έλειψε μια συζήτηση, ένα θέμα να ανταλλάξουμε απόψεις, να διαφωνήσουμε έντονα και να ανεβάσουμε τους τόνους; Σε ένα πανεπιστήμιο που έχασε την περπατησιά του, ένα κτίριο γεμάτο άδειες καρέκλες και γραμμένους τοίχους, που όμως μια κουβέντα δεν ανταλλάσσεται. Η ρωμαϊκή αρένα των γενικών συνελεύσεων με τις φράξιες ως άλλοι βένετοι και πράσινοι, μόνο εκκλησία του δήμου δεν μπορεί να παρομοιαστεί. Υπάρχουν βέβαια και οι πιο ψαγμένες καταστάσεις με εναλλακτικές πολιτικές ομάδες αλλά εις μάτην. Συντηρητικότεροι των συντηρητικών, κολλημένοι στην κασέτα και το γραμμόφωνο, κραδαίνοντας το ρόπαλο για κάθε αντιφρονούντα, μόνο συνομιλητές δεν μπορείς να τους πεις.

Από την άλλη μεριά, όλοι μας θα έχουμε λίγο ως πολύ ακούσει κάποιους άτυχους στη ζωή τους ανθρώπους, γαλουχημένους στη φιλελεύθερη οικονομία του υπερπαραγωγικού τώρα, να λένε πως πρέπει να τα αφήσουμε αυτά αφού δεν κερδίζουμε τίποτα, εννοώντας τα φράγκα. «Κοίταξε να τελειώσεις γρήγορα τη σχολή, να κάνεις το μεταπτυχιακό σου, να βρεις δουλειά και μόλις πάρεις σύνταξη (αν πάρεις), εξέφρασε άποψη». Υπάρχουν κι άλλοι συμβουλάτορες που για να σε προστατέψουν από τη σκληρή ομολογουμένως πραγματικότητα λένε: «Κράτα τα για τον εαυτό σου». Φυσικά όλοι αυτοί θα περιμένουν με αγωνία τι θα πει ο σύγχρονος Καζαμίας που ακολουθούμε όλοι πιστά και ακούραστα κι ακούει στο όνομα ΜΜΕ.

Κι εκεί που λες που στην ευχή θα βρω ένα πραγματικό φόρουμ ιδεών χωρίς spammers και τρολ, βλέπεις μια χούφτα νέων ανθρώπων να περιμένει να κλείσουν τα φώτα του αμφιθεάτρου για να τα ανοίξουν ξανά και να βάλουν το θέμα στο προσκήνιο. Είτε με προσωπικότητες να μοιράζονται την σοφία τους είτε μέσω ρητορικών παιχνιδιών να παράγονται επιχειρήματα, αυτοί οι σπουδαστές κρατούν το επίπεδο της ιδιότητος τους: Σπουδαστής.

Κάποιοι θα ξινίσουν, άλλοι θα λοιδορήσουν τα φυτάκια ενώ κάποιοι πιο εγωιστές θα κοιτάξουν να βρουν τον τρόπο να υποβαθμίσουν την προσπάθεια. Ένα είναι σίγουρο: Όταν τελειώσουν τη σχολή κάποιοι θα χουν να θυμούνται Αράχοβα ή Μύκονο. Κάποιοι άλλοι τις αντιγραφές ή τις γκόμενες. Πάντοτε όμως θα υπάρχουν κι αυτοί που θα έχουν προσφέρει έστω και το ελάχιστο λιθαράκι που θα αφήσει το αποτύπωμά τους ανεξίτηλο. Γιατί πέρα από τα φράγκα και την τιμή του αυτοκινήτου σου, υπάρχουν προσπάθειες και κινήσεις ανεκτίμητες για όλους μας…

Το παραπάνω κείμενο είναι Αφιερωμένο σε όλους εκείνους που δεν έπαψαν να ονειρεύονται. Σε όλους αυτούς που προβληματίστηκαν, οργανώθηκαν και προωθούν την ελεύθερη σκέψη και άποψη. Πέρα από τα στεγανά που κάποιοι άλλοι δημιούργησαν και όλοι εμείς σαν πρόβατα ακολουθούμε. Που πέρασαν στο φως και κατέβηκαν να μας το μεταδώσουν στο σπήλαιο της αμάθειας και του επιφανειακού..


Κείμενο συμπαράστασης στον Φοιτητικό Όμιλο Πολιτικού Προβληματισμού “Ελεύθερη Σκέψη” που ένιωσε την φίμωση της ελευθερίας της σκέψης του μέσα στη Νομική στις 25/10 από 25 ανελεύθερους δικτάτορες.

Το υστερόγραφο μιας ημιτελούς εκδήλωσης

Φίλες και Φίλοι ,

Η απρόσμενη δημοσιότητα που έλαβε η τελευταία εκδήλωση του Ομίλου μας καθιστά αναγκαία μια μικρή περιγραφή των όσων συνέβησαν κατά της διάρκεια της τελευταίας μας εκδήλωσης στην Αίθουσα 2 του κτηρίου της Νομικής Σχολής των Αθηνών.

Ο ακριβής τίτλος της εκδήλωσης ήταν : " Νοέμβριος 1973-Δεκέμβριος 2008 - Η κουλτούρα της πολιτικής βίας " με ομιλητές τους κ.κ Δαφέρμο , Μανδραβέλη και Ψυχογιό . Μπορείτε να διαβάσετε εδώ πιο αναλυτικά .

Η εκδήλωση ξεκίνησε περίπου στις 7:15 το απόγευμα και ήταν προγραμματισμένη να ολοκληρωθεί περίπου στις 9:15 το βράδυ , την ώρα δηλαδή που κλείνει και το κτήριο της Νομικής . Το πρώτο μέρος της εκδήλωσης που περιλάμβανε τις τοποθετήσεις των τριών ομιλητών ολοκληρώθηκε περίπου στις 8:15 και στη συνέχεια άρχισε το δεύτερος μέρος που περιλάμβανε τις ερωτήσεις του κοινού προς τους ομιλητές .

Περίπου στις 8:45 και μάλιστα την ώρα που ο κ.Νίκος Αλιβιζάτος που βρισκόταν στο κοινό επισήμανε την ευνοϊκή στάση που τήρησε ο Πάσχος Μανδραβέλης υπέρ της λειτουργίας του Indymedia σε πρόσφατο άρθρο του στην Καθημερινή , η εκδήλωση διεκόπη μετά από την ξαφνική είσοδο περίπου 20 μελών της Αντιεξουσιαστικής Κίνησης , όπως οι ίδιοι ανέφεραν.

Αρχικά , ζήτησαν απλά να διαβάσουν κάποια κείμενα για την αποφυλάκιση κρατουμένων αλλά και για τα γεγονότα του περασμένου Δεκέμβρη επισημαίνοντας ότι δεν έχουν κάποιο πρόβλημα με τον Όμιλο μας αλλά κυρίως με τους κ.κ Μανδραβέλη και Ψυχογιό οι οποίο βρίσκονταν στο πάνελ. Τόσο τα μέλη του ΦΟΠΠ όσο και το κοινό αποδέχθηκαν το συγκεκριμένο αίτημα και μάλιστα πρότειναν στα μέλη της Αντιεξουσιαστικής Κίνησης να παρακολουθήσουν το υπόλοιπο της εκδήλωσης και να τοποθετηθούν επί των θεμάτων εκφράζοντας την δική τους άποψη . Η απάντηση τους ήταν αρνητική και μάλιστα διατυπώθηκε με αρκετά άκομψο και έντονο τρόπο που προκάλεσε την ιδιαίτερα έντονη αποδοκιμασία της στάσης τους από το κοινό .

Οι σκηνές που ακολούθησαν ήταν κωμικοτραγικές . Ένας εκ των αντιεξουσιαστών επιχειρούσε να διαβάσει κάποια κείμενα από το μικρόφωνο τα οποία όμως δεν ακούστηκαν ποτέ καθώς το κοινό αποδοκίμαζε μαζικά τη βίαιη διακοπή μιας συζήτησης που διεξαγόταν σε ιδιαίτερα πολιτισμένο επίπεδο . Ο κ.Δαφέρμος επιχείρησε να ανοίξει διάλογο με τα μέλη της Αντιεξουσιαστικής Κίνησης αλλά το μόνο που εισέπραξε ήταν υβριστικοί χαρακτηρισμοί και οργισμένες κραυγές που κάλυψαν την έλλειψη επιχειρημάτων.

Η οργισμένη αντίδραση των φοιτητών που είχαν γεμίσει το αμφιθέατρο ανάγκασε τους αντιεξουσιαστές να εγκαταλείψουν κάθε προσπάθεια "κοινοποίησης" των επιχειρημάτων τους χαρακτηρίζοντας μάλιστα το κοινό ανίκανο να καταλάβει τις θέσεις τους . "Πάμε ρε παιδιά...Αφού δεν θέλουν να καταλάβουν..." ήταν η τελευταία τους τοποθέτηση.

Κατά την αποχώρηση τους , δυο νεαροί επέλεξαν να "εδραιώσουν" την ισχύ των επιχειρημάτων του πετώντας δυο αυγά στον κ.Πάσχο Μανδραβέλη η παρουσία του οποίου μάλιστα θεωρήθηκε "ντροπή" καθώς "απαγορεύεται να καλούν οι φοιτητές ανθρώπους που επιδιώκουν την κατάργηση του ασύλου" , ειδικά όταν αυτοί είναι και "δημοσιογράφοι της Καθημερινής των συμφερόντων" .

Η αποχώρηση των μελών της Αντιεξουσιαστικής Κίνησης έγινε περίπου στις 9:10 και η εκδήλωση δεν θα μπορούσε πλέον να συνεχιστεί καθώς το κτήριο της Νομικής θα έπρεπε να κλείσει . Έτσι , η εκδήλωση ολοκληρώθηκε παρά την ξεκάθαρη άποψη του ακροατηρίου ότι θα έπρεπε να συνεχίσουμε αγνοώντας την ωμή βια που ασκήθηκε στα πλαίσια μιας εκδήλωσης που πραγματεύτηκε την "κουλτούρα της πολιτικής βίας" στα χρόνια της Μεταπολίτευσης.

Αυτά τα "ευχάριστα" έλαβαν χώρα κατά τη δεύτερη εκδήλωση του Φοιτητικού Ομίλου Πολιτικού Προβληματισμού "Ελεύθερη Σκέψη" . Η επόμενη μέρα ;

Η επόμενη μέρα μας βρίσκει όλους αποφασισμένους να συνεχίσουμε χωρίς φόβο και με πολύ πάθος . Θα συνεχίσουμε να διεκδικούμε το δικαίωμα μας να συζητάμε ελεύθερα τα θέματα που μας απασχολούν εντός Πανεπιστημίου , γιατί ο ΦΟΠΠ γεννήθηκε μέσα στο Πανεπιστήμιο απευθυνόμενος στην πλέον πολιτικά ενεργή ομάδα της κοινωνίας , δηλαδή στο σύνολο των φοιτητών.

Θα θέλαμε λοιπόν να ευχαριστήσουμε τους κ.κ Δαφέρμο , Μανδραβέλη και Ψυχογιό οι οποίοι μας τίμησαν με την παρουσία τους η οποία δυστυχώς συνοδεύτηκε από τα παρατράγουδα που σας περιγράψαμε . Θα θέλαμε επίσης να ευχαριστήσουμε όλα τα sites και όλα τα blogs που ένωσαν τις φωνές τους με τις φωνές μας , με τις φωνές όλων των φοιτητών που διεκδικούν να τεθούν ισότιμα υπό την κάλυψη του ασύλου της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών εντός του Πανεπιστημίου .

Πάνω από όλα μας , θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τους δεκάδες φοιτητές που παρακολούθησαν τη συγκεκριμένη εκδήλωση κι αποδοκίμασαν μαζικά τη βίαιη απόπειρα φίμωσης των ελεύθερων φωνών του Πανεπιστημίου . Η δική τους στήριξη , η δική τους αυθόρμητη αγανάκτηση μας δίνει τη δύναμη να συνεχίσουμε...

Συνεχίζουμε λοιπόν...

Φοιτητικός Όμιλος Πολιτικού Προβληματισμού " Ελεύθερη Σκέψη".


Υ.Γ Για την Ιστορία και μόνο , να διευκρινίσουμε ότι οι "εισβολείς" δεν ήταν κρανοφόροι όπως γράφτηκε . Απλά 3-4 από αυτούς κρατούσαν κράνη ενώ τονίζουμε ότι δεν ασκήθηκε η παραμικρή σωματική βια εις βάρος φοιτητών ή ομιλητών πέρα από την καταδικαστέα επίθεση στον Πάσχο Μανδραβέλη.

Σύνοψη της 2ης εκδήλωσης

Αρκετά απρόοπτα περιλάμβανε η 2η εκδήλωση του ΦΟΠΠ "Ελεύθερη Σκέψη" που επιχείρησε να πραγματευτεί το ζήτημα της κουλτούρας της πολιτικής βίας

Όσοι δεν μπορέσατε να παρευρεθείτε , ρίξτε μια ματιά στους παρακάτω συνδέσμους :

- Εισήγηση Πάσχου Μανδραβέλη
- Εισήγηση Δημήτρη Ψυχογιού
- Εισήγηση Ολύμπιου Δαφέρμου

- Φωτογραφίες από την εκδήλωση

Και η θέση του ΦΟΠΠ για όσο έλαβαν χώρα προς το τέλος της εκδήλωσης εδώ .

Φωτογραφίες από την 2η εκδήλωση

Δείτε και τις υπόλοιπες

Περίληψη της εισήγησης του Ολύμπιου Δαφέρμου

Αφού προηγουμένως απέκρουσε κάθε εκδήλωση βίας, στο πλαίσιο μιας μη βίαιης πολιτείας, ο τρίτος κατά σειρά εισηγητής, κ. Ολύμπιος Δαφέρμος, εντόπισε την προσοχή του στους παράγοντες που γεννούν τη βία, με έμφαση στο οικογενειακό περιβάλλον. Αναφερθείς σε ποικίλες εκφάνσεις της σύγχρονης βίας, όπως είναι η θρησκευτική, η εργασιακή, η σεξουαλική, η κρατική, η τηλεοπτική, η διαδικτυακή και άλλες, τις διέκρινε σε περιπτώσεις αποδεκτής και μη αποδεκτής βίας. Κορωνίδα της επιχειρηματολογίας του, ήταν ότι η βία διδάσκεται και διαπαιδαγωγεί, γι’ αυτό και θα πρέπει να ελαχιστοποιηθεί η αποδεκτή/κρατική βία. Εν συνεχεία, αναφερόμενος στην τρομοκρατία, ο κ. Δαφέρμος υπογράμμισε το παράλογο του φαινομένου μιας ομάδα ανθρώπων, που κλεισμένοι σε ένα δωμάτιο αποφασίζουν για το ποιος «εκεί έξω» θα ζήσει και ποιος όχι. Αντιπαρέβαλε, δε αυτήν την «παράνοια», με την εποχή του Πολυτεχνείου, κατά την οποία οι φοιτητές, καίτοι υποστηρικτές του εμφυλίου και αυτόπτες μάρτυρες της δικτατορικής τρομοκρατίας, στράφηκαν κυρίως σε μη βίαια μέσα. Εξάλλου, όπως υποστήριξε ο ομιλητής, ακόμα και αν στις μέρες μας δεν υπάρχει πραγματική δημοκρατία, ελευθερία υπάρχει: και για να διαδηλώσει κανείς και για να διαμαρτυρηθεί. Προς την ολοκλήρωση της εισήγησής του, ο εκ των ηγετικών φυσιογνωμιών του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος, στάθηκε στην έννοια της αντι-βίας, την οποία και αποδέχτηκε, όχι όμως χωρίς να επισημάνει και τον κίνδυνο παραβίασης των ορίων της, εφιστώντας μάλιστα την προσοχή όλων μας στο δεύτερο συνθετικό της λέξης. Η αυλαία έπεσε, με τον κ. Δαφέρμο να εκφράζει την αγωνία του, μήπως η ελληνική κοινωνία έχει συνηθίσει στην εικόνα της βίας. Κατά την άποψή του, η αποχή όλων ημών από τη διοργάνωση έστω και μίας πορείας διαμαρτυρίας κατά της τρομοκρατίας έρχεται ως επιβεβαίωση ακριβώς αυτής του της ανησυχίας.

Η εισήγηση έγινε στα πλαίσια της 2ης εκδήλωσης του ΦΟΠΠ . Περισσότερα εδώ .

Περίληψη της εισήγησης του Δημήτρη Ψυχογιού

Στο άνοιγμα της ομιλίας του, ο δεύτερος εισηγητής της εκδήλωσης, κύριος Δημήτρης Ψυχογιός, απαρίθμησε μια σειρά από γεγονότα που εμφανίστηκαν ιστορικά μόνο στην Ελλάδα, συμβάλλοντας έτσι καταλυτικά στη διαμόρφωση της ελληνικής ιδιαιτερότητας.

Ο εμφύλιος πόλεμος μετά το Β’ Παγκόσμιο, το στρατιωτικό πραξικόπημα και ο πολυετής βίος της τρομοκρατίας αποτέλεσαν μερικές μόνο από τις βίαιες εκφάνσεις μιας μοναδικής ιστορικής πορείας που δεν ακολουθήθηκε πουθενά αλλού στην Ευρώπη. Η προβολή αυτής της βίας στο σήμερα, ανιχνεύεται, κατά τον κ. Ψυχογιό, στα περιστατικά του περασμένου Δεκέμβρη, στις συχνές καταλήψεις, που αποτελούν –όπως είπε- «ψωμοτύρι» για τον Έλληνα μαθητή/φοιτητή και στο φαινόμενο της παρακώλυσης των συγκοινωνιών, που εκδηλώνεται πότε με τον ένα και πότε με τον άλλο τρόπο. Όπως υπογράμμισε ο δημοσιογράφος του Βήματος, η συχνή βία δεν είναι απόρροια ανεπαρκούς αστυνόμευσης αλλά πρόκειται μάλλον για πρόβλημα κουλτούρας του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού. Για να ενισχύσει την άποψή του, επικαλέστηκε τον ιστορικό Ν. Σβορώνο, ο οποίος είχε μιλήσει για το «αντιστασιακό αίσθημα» του ελληνικού έθνους, για την τάση –δηλαδή- των Ελλήνων να νομίζουν ότι είναι ένα καταπιεσμένο και κατατρεγμένο έθνος, με κύριο διώκτη τους τις μεγάλες δυνάμεις. Ο ομιλητής δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στα ελληνικά πολιτικά κόμματα, ως συνυπεύθυνους στην έξαρση της βίας: Η ανάδειξη της «ανυπακοής» σε μείζον κομματικό πρόταγμα, η αφηρημένη καταδίκη της βίας που όμως δεν εστιάζεται ποτέ σε καταδίκη συγκεκριμένων επεισοδίων, η προαγωγή της εθνικιστικής βίας, αλλά και η αντίληψη ότι η αστυνομία έχει το ρόλο του «φύλακα του κράτους», αποτελούν όλα τους ιδεολογικές αγκυλώσεις που υποθάλπουν τη βία. Ως κατάληξη, ο κ. Ψυχογιός επέλεξε να θέσει στο ακροατήριο το εξής ερώτημα: «Μέχρι πότε θα παραμένει επίκαιρο το αίτημα «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία» και μέχρι πότε θα το διεκδικούμε διά της βίας;». Για να δώσει λίγο μετά τη δική του εκδοχή, ότι την εποχή της δικτατορίας η παιδεία και η ελευθερία απουσίαζαν. Σήμερα δεν ελλείπουν ούτε καν αυτά…

Η εισήγηση έγινε στα πλαίσια της 2ης εκδήλωσης του ΦΟΠΠ . Περισσότερα εδώ .

Περίληψη της εισήγησης του Πάσχου Μανδραβέλη

Ο πρώτος εισηγητής της εκδήλωσης, κ. Πάσχος Μανδραβέλης, επιχείρησε στο ξεκίνημα της ομιλίας του, να αποκαλύψει τη σύγχρονη ελληνική τάση προς διαστρέβλωση της έννοιας των λέξεων.

Αντλώντας παραδείγματα από προσωπικές του εμπειρίες και από τον ημερήσιο τύπο, ο δημοσιογράφος της «Καθημερινής» απέδωσε το φαινόμενο του «ξεχειλώματος» των λέξεων, στην απόπειρα ορισμένων ανθρώπων - ακόμα και εγγράμματων - να ερμηνεύσουν δυσερμήνευτα φαινόμενα, όπως εκείνα του Δεκέμβρη, αδιαφορώντας αν το κόστος αυτής της συμπεριφοράς είναι η καταστροφή των εννοιών που διαθέτουμε και η επινόηση σοφισμάτων.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της λέξης «βία», η οποία, αν και λεξικογραφείται ως δηλωτική μιας πράξεως, που προκαλεί οπωσδήποτε ένα ορατό/φυσικό αποτέλεσμα (π.χ. κάψιμο ενός μαγαζιού), εν τούτοις χρησιμοποιείται στην καθημερινή πράξη με μιαν αδικαιολόγητη νοηματική ευρύτητα, με συνέπεια να χαρακτηρίζεται κατά καιρούς ως βία το σχολείο, οι αγορές, ακόμα και η εκφορά μιας γνώμης. Όπως τόνισε, όμως ο ομιλητής, προχωρώντας και σε σχετικά παραδείγματα, αν γίνει δεκτό ότι ο λόγος ενός προσώπου (π.χ. ενός αρθρογράφου) μπορεί να είναι βίαιος, αυτομάτως καθίσταται δικαιολογημένη η βίαιη διακοπή του.

Και αν γίνει δεκτό ότι το σχολείο βιάζει τα όνειρα των μαθητών, τότε δικαίως το καίμε, ασκώντας με τη σειρά μας βία. Για τους λόγους αυτούς, κατέληξε ο ομιλητής, δεν πρέπει να λησμονούμε, ότι ως βία νοείται μόνον εκείνη που έχει μία φυσική συνέπεια. Απεναντίας, αν επιτρέψουμε να εμπεδωθεί η αντίληψη ότι ακόμα και πράξεις χωρίς φυσικά αποτελέσματα είναι βία, θα έχουμε δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την έκρηξη της πραγματικής βίας.

Η εισήγηση έγινε στα πλαίσια της 2ης εκδήλωσης του ΦΟΠΠ . Περισσότερα εδώ .

Ένα χειροκρότημα για την Ντόρα...

Του Παναγιώτη Τσιάλα

Λοιπόν το’ χω πάρει απόφαση πια: σε μία κοινωνία γεμάτη αντιφάσεις και ιδεοληψίες, όπως είναι η ελληνική, καμία παράλογη ενέργεια δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως αιφνιδιαστικό γεγονός. Πώς όμως να μην αιφνιδιαστώ, όταν ακούω το Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμο να απευθύνει (ενώπιον μικροφώνου φυσικά) προσωπικές ευχές προς την υποψήφια για την προεδρεία της Νέας Δημοκρατίας, κυρία Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία –σημειωτέον- έκρινε πως θα ήταν ασεβής παράλειψη να μην αναζητήσει τη θεία φώτιση από τον Ύψιστο, μία εβδομάδα πριν από τις κρίσιμες εκλογές στο κόμμα της. Βέβαια, ο ατίθασος δεσπότης δεν αρκέστηκε στο να ευχηθεί «τα καλύτερα» στην κα Μπακογιάννη, αλλά έσπευσε να παροτρύνει το εκκλησίασμα να «κάνουν ένα χειροκρότημα για αυτήν» διότι –όπως συμπλήρωσε- «δεν πειράζει»… Μα ασφαλώς και πειράζει! Πού ακούστηκε ιερωμένος και δη τόσο υψηλόβαθμος να παίρνει θέση δημοσίως, και κατά τρόπο τόσο απροκάλυπτο, επί ζητημάτων πολιτικών, για να μην πω –ακόμα χειρότερα- κομματικών; Μήπως ο κύριος Άνθιμος λησμονεί ότι απέναντί του ίσταται ένα ποίμνιο που συμμετέχει στη λατρευτική τελετή με την ιδιότητα του πιστού και όχι του ψηφοφόρου, του φορολογούμενου ή δεν ξέρω και εγώ ποιά άλλη; Το χειρότερο, όμως, είναι ότι ο ανυπόταχτος μητροπολίτης Θεσσαλονίκης (πώς λέμε οι ανυπόταχτοι Γαλάτες) δεν είναι μία ατυχής εξαίρεση στο σώμα των κληρικών, ένας ευκαιριακός λαθρεπιβάτης στο άρμα μιας κατά τα άλλα περιορισμένης στα του οίκου της Ελλαδικής Εκκλησίας. Απεναντίας, ο Άνθιμος εμφανίζεται να διερμηνεύει τις απόψεις μιας ευρύτερης ομάδας οχληρών κληρικών, οι οποίοι θεωρούν ότι αποκλείεται να μην τους αφορά προσωπικά κάθε πολιτικό ζήτημα που αναφύεται, με ειδίκευση, βέβαια, στα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Μάλιστα, οι ίδιοι αυτοί κληρικοί πιστεύουν ότι έχουν χρέος να εκθέτουν κάθε Κυριακή στο ποίμνιο την τρέχουσα πολιτική επικαιρότητα, προσθέτοντας ασφαλώς κάποια προσωπική αξιολόγηση στα γεγονότα και ασκώντας όλη τους την επιρροή (πάντα προς το δρόμο του αγαθού φυσικά!). Αναρωτιέμαι, λοιπόν, για ποιο λόγο τα βραδινά δελτία αναλώνουν σπάταλα το χρόνο τους προβάλλοντάς ξανά και ξανά τον κ. Άνθιμο, άλλοτε να εξαπολύει δριμύτατους Φιλιππικούς προς την Τουρκική ηγεσία και άλλοτε να ξιφουλκεί αγρίως κατά της Σκοπιανής λαίλαπας; Γιατί πρέπει μονίμως να υποσχόμαστε μία προνομιακή θέση στις απόψεις ενός ιερωμένου, εξοβελίζοντας τόσες άλλες αρμοδιότερες από το δημόσιο διάλογο; Στο κάτω κάτω, αν ο κύριος Άνθιμος επιθυμεί μία προνομιακή θέση την έχει ήδη. Βρίσκεται στον άμβωνα του ναού της Μητροπόλεώς του.

Δυο λόγια

Για να υπάρχει κι εδώ ένα ιστορικό των όσων συνέβησαν. Γύρω στις 20.50 κι ενώ η εκδήλωση όδευε προς το τέλος της, μια ομάδα περίπου 20 ατόμων από την Αντιεξουσιαστική Κίνηση, κατά δική τους δήλωση, διέκοψαν τη συζήτηση απαιτώντας να διαβάσουν κάποιο κείμενο συμπαράστασης για το οποίο λόγω της έντασης της στιγμής δεν μπόρεσα να συγκρατήσω περισσότερα στοιχεία. Λίγο πριν αποχωρήσουν πέταξαν δύο αυγά στον ομιλητή της εκδήλωσης, κ. Πάσχο Μανδραβέλη, τον οποίο και στοχοποίησαν λεκτικά. Λόγω της σχετικής αναστάτωσης που προκλήθηκε και του γεγονότος ότι είχαμε ήδη περάσει τις 9 κρίθηκε σκόπιμη η ολοκλήρωση της εκδήλωσης.
Το σχόλιο μας αφορά πρώτον στην αξιοθαύμαστη αξιοπρέπεια και ψυχραιμία του Π. Μανδραβέλη και δεύτερον στην αξιέπαινη και αυθόρμητη αντίδραση του ακροατηρίου, που αποδοκίμασε σύσσωμο τη διακοπή της εκδήλωσης.
Επιφυλασσόμαστε για νεότερη και πληρέστερη ανακοίνωση.

Eκδήλωση Νο 2 : Η κουλτούρα της Πολιτικής Βιας

Μην λείψει κανείς....

Περίληψη Εισήγησης Γ. Γεραπετρίτη

Ο πρώτος εισηγητής της εκδήλωσης, καθηγητής κ. Γ. Γεραπετρίτης, στάθηκε σε μια σειρά μεγεθών που πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν σε κάθε συζήτηση για τον εκλογικό νόμο.
Πρώτο αναφερθέν μέγεθος ήταν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και η επιρροή που ασκούν. Ο ομιλητής στάθηκε στη ρόλο της προβολής κομμάτων και υποψηφίων από τα Μ.Μ.Ε., ιδιαίτερα στις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες όπου δεν υπάρχει η δυνατότητα της διαπροσωπικής επαφής με τον εκλογέα, αλλά και στο μείζον ζήτημα της κατανομής του ραδιοτηλεοπτικού χρόνου, με πρόσφατο το παράδειγμα της «Δράσης».
Δεύτερο ζήτημα που τέθηκε ήταν αυτό της εσωκομματικής δημοκρατίας και δομής, με εμφανή πλέον και στη χώρα μας τη στροφή προς επιτυχημένα άτομα της κοινωνίας έναντι των κομματικών στελεχών, μια επιλογή ενδεικτική της παγκόσμιας τάσης αποδυνάμωσης του κομματικού φαινομένου. Επιπλέον έγινε νύξη σε ορισμένα κακώς κείμενα του ισχύοντος εκλογικού, κυρίως όσον αφορά στρεβλώσεις της δυνατότητας έκφρασης της αποδοκιμασίας του ψηφοφόρου, όπως η μη προσμέτρηση του λευκού ψηφοδελτίου και η έμμεση «απαξίωση» της ψήφου στα μικρά κόμματα, καθότι η τελευταία συνεπάγεται άμεσο κίνδυνο ενίσχυσης των κομμάτων εξουσίας, εφόσον τα πρώτα δεν κατορθώσουν να εισέλθουν στη Βουλή.
Καταλήγοντας, ο ομιλητής έθιξε περιληπτικά τα θέματα του πολιτικού χρήματος και των ελεγκτικών δομών εν γένει, επισημαίνοντας παράλληλα την αδυναμία του εκλογικού νόμου «να φέρει από μόνη της την άνοιξη» στο πολιτικό πεδίο.


H εισήγηση έγινε στα πλαίσια της πρώτης εκδήλωση του ΦΟΠΠ για τον εκλογικό νόμο . Δείτε εδώ .

Περίληψη Εισήγησης Ηλ. Νικολακόπουλου

Ο δεύτερος εισηγητής, καθηγητής κ. Ηλ. Νικολακόπουλος, έθιξε ορισμένες τεχνικές παραμέτρους που λαμβάνει υπ’ όψιν ο εκλογικός νομοθέτης, αναφέρθηκε ιστορικά στη σχέση μεταξύ εκλογικού νόμου και πολιτικού συστήματος και επεσήμανε ορισμένες αντιφάσεις του ισχύοντος εκλογικού νόμου οι οποίες είναι σκόπιμο να αμβλυνθούν με την ψήφιση του επόμενου.

Αρχικά, χαρακτηρίζοντας το εκλογικό σύστημα ως το «πιο αποτελεσματικό μέσο χειραγώγησης της πολιτικής», έθεσε τον τριπλό άξονα που βάσει του εκλογικού αποτελέσματος διαμορφώνει τη σύνθεση της Βουλής, ήτοι τους κανόνες κατανομής, τον αριθμό και το εύρος των περιφερειών αλλά και τη δομή των υποψηφιοτήτων.
Εν συνεχεία έκανε λόγο για την αρχή της αντιπροσώπευσης, που επιτάσσει την όσο το δυνατόν πιο πιστή απεικόνιση της βούλησης του εκλογικού σώματος, σε αντιδιαστολή με την αρχή της διακυβέρνησης, η οποία συνεπάγεται την αναγκαιότητα ανάδειξης της εκτελεστικής εξουσίας. Κατέδειξε δε την προσπάθεια συγκερασμού τους ως διαχρονικό στόχο του εκλογικού νομοθέτη.
Κατόπιν, ο ομιλητής διετύπωσε τη θέση ότι ο εκλογικός νόμος αποτελεί προϊόν και όχι γεννήτορα του πολιτικού συστήματος, διαψεύδοντας την αιτιώδη σύνδεση μεταξύ απλής αναλογικής και ανάδειξης αυταρχικών καθεστώτων. Σε επίρρωση της τοποθέτησής του, αναφέρθηκε ιστορικά στη μεταπολεμική χρήση από τα αστικά κόμματα τόσο της αναλογικής (ώστε να αποτραπεί άνοδος του σοσιαλισμού στην εξουσία) όσο και του πλειοψηφικού συστήματος (ώστε να παγιωθεί ο αστικός δικομματισμός και να περιοριστεί η έκφραση του αριστερού χώρου). Ακόμη, επεσήμανε τις σκοπιμότητες του εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος όσον αφορά τους νόμους Κουτσόγιωργα και Κούβελα.
Τέλος, αφού σχολίασε επιγραμματικά τη ρήτρα του 3% ως παρωχημένη, πέρασε στην αδυναμία του ισχύοντος εκλογικού νόμου να συμβιβάσει την ενισχυμένη αναλογική με την τοπική εκπροσώπηση, ενώ αναφορικά με την καθιέρωση ή μη της διπλής ψήφου, ξεχωριστής δηλαδή για κόμμα και υποψήφιο, από το νέο εκλογικό νόμο επεσήμανε την ανωριμότητα του πολιτικού συστήματος να δεχτεί μια τέτοια ρύθμιση.

H εισήγηση έγινε στα πλαίσια της πρώτης εκδήλωση του ΦΟΠΠ για τον εκλογικό νόμο . Δείτε εδώ .

Περίληψη Εισήγησης Ν. Αλιβιζάτου

Ο τελευταίος εισηγητής, καθηγητής κ. Ν. Αλιβιζάτος, αρχικά διατύπωσε την άποψη πως το πρότυπό του νέου εκλογικού νόμου, το γερμανικό μοντέλο, τέθηκε στην κρίση του εκλογικού σώματος, ως μείζων προεκλογική εξαγγελία, και για αυτό αποτελεί και βασική κατεύθυνση της επιτροπής. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη συνταγματική πρόβλεψη περί έναρξης ισχύος του νέου νόμου από τις μεθεπόμενες εκλογές αλλά και το διαφαινόμενο κλίμα συναίνεσης δημιουργούν θετικές προϋποθέσεις για τις εργασίες της επιτροπής κατάρτισής του(σσ. στην οποία μετέχουν τόσο ο ίδιος, όσο και ο Ηλ. Νικολακόπουλος).

Ο Ν. Αλιβιζάτος έδωσε ιδιαίτερο βάρος στην ιστορική παράδοση και ροπή κάθε χώρας είτε προς το πλειοψηφικό είτε προς το αναλογικό εκλογικό σύστημα, κρίνοντας πως η παρ’ ημίν ιστορική εμπειρία δεν αποδεικνύεται συναινετική, με κάθε υποχώρηση από τις επίσημες θέσεις της παράταξης να λογίζεται ως ανεπίτρεπτη προδοσία.
Κατόπιν επεσήμανε την ανάγκη καταπολέμησης της διαπλοκής και της διαφθοράς και ενίσχυσης της αντιπροσώπευσης μέσω του εκλογικού συστήματος, η οποία μπορεί να επιτευχθεί με τη συρρίκνωση των εκλογικών περιφερειών και την καθιέρωση αρκετών μονοεδρικών, στις οποίες θα κατέρχονται από κάθε κόμμα ένας υποψήφιος και ένας αναπληρωματικός. Υπουργοποίηση κάποιου βουλευτή θα σημαίνει και την αυτοδίκαιη απώλεια της έδρας του χάριν του αναπληρωματικού του, ούτως ώστε να ασκούν απερίσπαστοι οι κυβερνώντες τα υπουργικά τους καθήκοντα.
Ολοκληρώνοντας ο ομιλητής στάθηκε κι αυτός με τη σειρά του στο θέμα του πολιτικού χρήματος και του ελλιπέστατου ισχύοντος νομικού πλαισίου για τον έλεγχό του.

H εισήγηση έγινε στα πλαίσια της πρώτης εκδήλωση του ΦΟΠΠ για τον εκλογικό νόμο . Δείτε εδώ .

Σχόλιο για τα νέα ποινικά μέτρα περί κουκούλας…

Με αφορμή την εξαγγελία της νέας κυβέρνησης ότι θα καταργηθεί ο νόμος που προβλέπει την ποινικοποίηση της κουκούλας ως επιβαρυντικής περίστασης, αναδημοσιεύουμε άρθρο του Παναγιώτη Τσιάλα, που δημοσιεύτηκε αρχικά (τέλη Ιουλίου) στην τοπική Μεσσηνιακή εφημερίδα «Ελευθερία», με αφορμή την τότε θέσπιση του νόμο:

Σχόλιο για τα νέα ποινικά μέτρα περί κουκούλας…

Τα θλιβερά γεγονότα του Δεκεμβρίου αλλά και η ογκούμενη προβολή θεμάτων σχετικών με την όξυνση της εγκληματικότητας από τα κεντρικά δελτία των ΜΜΕ συνέβαλαν καταλυτικά στην καλλιέργεια ενός γενικότερου κλίματος φόβου, ο οποίος επέτεινε το ήδη διάχυτο αίσθημα κοινωνικής ανασφάλειας και δυνάμωσε τη λαϊκή απαίτησης για λήψη μέτρων θεραπείας. Κάπως έτσι άνοιξε ο δημόσιος διάλογος γύρω από τη δημόσια ασφάλεια, ο οποίος κατέληξε στην κατάθεση και ψήφιση νομοσχεδίου με ποικίλα αντικείμενα ρύθμισης και την υπόσχεση για πρόσθετα μέτρα στο άμεσο μέλλον (φαινόμενο λαθρομεταναστών, χρήση κουκούλας στις διαδηλώσεις, άρση απορρήτου επικοινωνιών για κακουργήματα, έναρξη λειτουργίας καμερών κ.α.).
Ειδικότερα όσον αφορά στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου περί κουκούλας, η συζήτηση στο κοινοβούλιο ανέδειξε τρεις διαφορετικές τάσεις/απόψεις, καθεμία από τις οποίες συνοδεύτηκε από τη σχετική επιχειρηματολογία: Η κυβερνητική και υπερισχύσασα άποψη επί του ζητήματος τάχθηκε υπέρ της αναγωγής της χρήσης κουκούλας κατά την τέλεση εγκλημάτων σε «επιβαρυντική περίσταση»: Εν άλλοις λόγοις, εκείνος που καταστρέφει ξένη περιουσία φορώντας κουκούλα θα τιμωρείται στο εξής αυστηρότερα από εκείνον που πράττει ακριβώς το ίδιο χωρία κουκούλα. Η δεύτερη άποψη (ΛΑΟΣ) προχωρούσε ένα βήμα πιο πέρα αξιώνοντας την αναγόρευση της χρήσης κουκούλας κατά τις δημόσιες συναθροίσεις σε ιδιώνυμο έγκλημα. Δηλαδή, αρκεί η απλή παρουσία ενός ατόμου που φοράει ή απλώς φέρει κουκούλα σε μία δημόσια διαδήλωση, για τη σύλληψή του. Το τρίτο ρεύμα (ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ) βρέθηκε στον αντίποδα των προτεινόμενων μέτρων, θεωρώντας τα επικοινωνιακά και αλυσιτελή, σε τελειωτική κρίση απειλητικά για τα ατομικά δικαιώματα.
Πριν αναφερθούμε στα προτεινόμενα –ήδη ψηφισθέντα- μέτρα, είναι σκόπιμο να ξεκινήσουμε από μία γενικότερη διαπίστωση, η οποία μπορεί να χρησιμεύσει ως άξονας της προβληματικής μας. Σύμφωνα με την κρατούσα άποψη, φυσική κατάσταση του ανθρώπου είναι η ελευθερία και όχι η στέρηση αυτής. Η διαπίστωση αυτή δεν καταγράφει απλώς ένα φιλοσοφικό αξίωμα αλλά εκφράζει πλέον μια νομική πραγματικότητα, όπως αυτή έχει κατοχυρωθεί σε σειρά άρθρων του ελληνικού Συντάγματος και της κείμενης νομοθεσίας. Η αρχή αυτή διασφαλίζει ότι ο κανόνας στις ανθρώπινες σχέσεις και στην κοινωνική ζωή είναι η ελευθερία δράσης και όχι η απαγόρευση. Τούτο ασφαλώς δε σημαίνει ότι οι περιορισμοί της ελευθερίας μέσω της πρόβλεψης ποινών ή άλλων μορφών κυρώσεων είναι απαγορευμένοι. Ίσα – ίσα που σε ορισμένες περιπτώσεις οι περιορισμοί αυτοί είναι επιβεβλημένοι για τη διαφύλαξη της κοινωνικής ευταξίας. Ωστόσο, σύμφωνα με την «αρχή της ελευθερίας», οι ποινές συνιστούν εξαίρεση από τον γενικό κανόνα της ελεύθερης δράσης και για το λόγο αυτό, εκείνος που τις προτείνει, αξιώνοντας την επιβολή τους οφείλει προηγουμένως να έχει αποδείξει κατά τρόπο ακαταμάχητο ότι τα προτεινόμενα μέτρα είναι αναγκαία και πρόσφορα για την αντιμετώπιση του προβλήματος που υπόσχονται να καταπολεμήσουν. Έτσι, η κλοπή, η φοροδιαφυγή, η ληστεία, η παραχάραξη, η ανθρωποκτονία, η «κουκουλοφορία», τότε και μόνον τότε δύνανται να χαρακτηρισθούν αξιόποινες πράξεις, όταν η Πολιτεία έχει διαμορφώσει την απόλυτη πεποίθηση ότι οι συμπεριφορές αυτές είναι κοινωνικά απρόσφορες, δηλαδή θέτουν σε κίνδυνο ξένα έννομα αγαθά (π.χ. ζωή, ιδιοκτησία) και επομένως είναι αναγκαίο να παταχθούν.
Μετά από αυτές τις εισαγωγικές επισημάνσεις, μπορούμε τώρα να επανέλθουμε στο ζήτημα της τρέχουσας επικαιρότητας, που δεν είναι άλλο από το περιώνυμο νομοσχέδιο περί κουκούλας, για να εξετάσουμε πώς λειτουργεί το ερμηνευτικό σχήμα που προεκθέσαμε στην εν λόγω περίπτωση. Κατά τη γνώμη μου και ακολούθως προς την επιχειρηματολογία των υποστηρικτών της ποινικοποίησης της κουκούλας, η προτεινόμενη επαύξηση του αξιοποίνου για τις παράνομες πράξεις που τελούνται με καλυμμένα ή αλλοιωμένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου του δράστη δύναται να βρει επαρκές έρεισμα σε δύο σκέψεις: Πρώτον, η επιβολή αυστηρότερης ποινής είναι απαραίτητη για να αποτρέψει τον επίδοξο κουκουλοφόρο από την τέλεση των οικείων εγκλημάτων και δεύτερον η τέλεση ενός εγκλήματος (π.χ. της φθοράς ξένης ιδιοκτησίας) με καλυμμένο το πρόσωπο καθιστά δυσχερή την αναγνώριση και σύλληψη του δράστη, επομένως εκείνος που μετέρχεται τέτοιων μέσων για να αποφύγει τη σύλληψη προκαλεί βαθύτερη προσβολή στο έννομο αγαθό από τον κοινό εγκληματία άρα πρέπει να τιμωρείται και αυστηρότερα.
Ως προς το πρώτο επιχείρημα, δεν νομίζω ότι υπάρχει καμία αντίρρηση στο να διευρύνεται το πλαίσιο ποινής για ένα έγκλημα, εφόσον η Πολιτεία έχει προηγουμένως εξακριβώσει ότι η προβλεπόμενη ποινή είναι τόσο ισχνή ώστε ουδείς να αποτρέπεται. Ωστόσο, νομίζω ότι επί του παρόντος, η περίπτωση της κουκούλας δεν καταλαμβάνεται από αυτό το σκεπτικό. Στην πραγματικότητα, οι υπεύθυνοι των επεισοδίων στο κέντρο της Αθήνας σπανίως συλλαμβάνονται από τη δημόσια δύναμη, ακόμα δε σπανιότερα παραπέμπονται και τιμωρούνται. Πώς είναι δυνατόν, λοιπόν, να ισχυριστούμε ότι για την έξαρση της εγκληματικότητας ευθύνεται το επιεικές πλαίσιο ποινής, τη στιγμή που ουδέποτε φροντίσαμε να το εφαρμόσουμε και να καταγράψουμε τα αποτελέσματα σε επίπεδο αντεγκληματικής πολιτικής; Ακόμη χειρότερα, πώς μπορεί κανείς να προσδοκεί, ότι τα νέα μέτρα θα είναι τελέσφορα, διά της απλής πρόβλεψής τους στο νόμο, δίχως όμως να συνοδεύονται από την αναγκαία επιβολή; Το ζητούμενο, εν προκειμένω, δεν είναι να διαχυθεί στην κοινωνία μία ψευδαίσθηση ασφάλειας μέσω της εξαγγελίας νομικών Παρθενώνων, που ακούν στο όνομα «γενική επαύξηση του αξιοποίνου» (διπλασιασμός, τριπλασιασμός ή και δεκαπλασιασμός ακόμη των ποινών), ενώ την ίδια στιγμή η αντεγκληματική πολιτική θα ακυρώνεται από τη μη εφαρμογή του νόμου. Απεναντίας, το κρίσιμο στοιχείο είναι να επιβληθεί ο ισχύων νόμος και το υπάρχον νομικό πλαίσιο, όταν συντρέχουν όλες οι σχετικές προϋποθέσεις: ήτοι να συλλαμβάνονται οι κουκουλοφόροι όταν τα σπάνε. Η εγκληματική δράση ενισχύεται από την ατιμωρησία και όχι από τις δήθεν ήπιες ποινές. Κατά συνέπεια, το επιχείρημα για αποτροπή του κουκουλοφόρου μέσω της επιβολής αυστηρότερων ποινών είναι ανεπαρκές και το σχετικό μέτρο πρακτικά άσκοπο, στο βαθμό που δεν θα αλλάξει κάτι στο επίπεδο της (μη) εφαρμογής του νόμου, όταν οι περιστάσεις το επιβάλλουν.
Παραμένει όμως και ένα δεύτερο επιχείρημα: εκείνο που θέλει επιβεβλημένη την αυστηρότερη τιμώρηση του κουκουλοφόρου δράστη, διότι αυτός αποκρύπτοντας τα χαρακτηριστικά του καθιστά δυσχερέστερη την αναγνώρισή του. Ομολογώ πως δυσκολεύομαι να αντιληφθώ το συγκεκριμένο σκεπτικό, το οποίο είναι –κατά τη γνώμη μου- και ηθικά αδικαίωτο και λογικά αντιφατικό. Είναι ηθικά αδικαίωτο, διότι αξιώνει την αυστηρότερη τιμώρηση εκείνου που –λόγου χάρη – καίει ένα αυτοκίνητο, εάν κατά την τέλεση της πράξης αυτός φοράει κουκούλα, ωσάν το «ένδυμα» να προστίθεται στην προσβολή του εννόμου αγαθού της ιδιοκτησίας ή να καθιστά εντονότερη την κοινωνικό-ηθική απαξία της πράξης που τελείται με καλυμμένο το πρόσωπο. Με κουκούλα ή χωρίς ένα και το αυτό είναι το έννομο αγαθό που πλήττεται: η ξένη ιδιοκτησία. Είναι, όμως, και λογικά αντιφατικό, διότι απειλεί το δράστη με μεγαλύτερη ποινή, εάν διανοηθεί να λάβει μέτρα για να αποφύγει τη σύλληψη. Σαν να απευθύνει η έννομη τάξη προς το δράστη ότι «θα σε τιμωρήσω ηπιότερα, εάν όταν καίς, ή σπάζεις κλπ απέχεις από το να φοράς κουκούλα, ούτως ώστε να μπορώ να σε αναγνωρίζω ευκολότερα και να σε συλλαμβάνω ταχύτερα!». Αλλά φεύ! Αν αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η κουκούλα θεμελιώνει επιβαρυντική περίσταση, τότε κατά λογική αναγκαιότητα θα πρέπει να τιμωρείται αυστηρότερα και ο διαρρήκτης, ο οποίος κλέβει φορώντας γάντια, διότι χωρίς δακτυλικά αποτυπώματα είναι πιο δύσκολο να τα τον αναγνωρίσουμε και να τον συλλάβουμε. Και ακόμη θα πρέπει να αποτελεί επιβαρυντική περίσταση η απαλλαγή από το όπλο του εγκλήματος μετά την τέλεση της ανθρωποκτονίας, μιας και έτσι δυσκολεύεται η αστυνομική αρχή να συλλάβει το δράστη. Πόσο αντιφατικά ακούγονται όλα αυτά για να βρουν θέση σε ένα εξορθολογισμένο ποινικό σύστημα…
Ασφαλώς, τα παραπάνω είναι γνωστά και στην ελληνική κυβέρνηση και στους διατάκτες του προγράμματος του Υπουργείου Δικαιοσύνης, οι οποίοι εκτιμώ πως έχουν πλήρη επίγνωση της αστοχίας των νέων ποινικών μέτρων. Κι όμως, σπεύδουν να τα ψηφίσουν, και μάλιστα εν τω μέσω του θέρους και στο Τμήμα Διακοπών, κατά παράβαση του άρθρου 72 Παρ.1 του Συντάγματος, το οποίο απαιτεί συζήτηση και ψήφιση από την Ολομέλεια των νομοσχεδίων που αναφέρονται στην άσκηση και προστασία των ατομικών δικαιωμάτων. Ο λόγος αυτής της κυβερνητικής σπουδής, πρέπει κατά τη γνώμη μου να αναζητηθεί στην απεγνωσμένη προσπάθεια της κυβερνώσας παράταξης να ανακτήσει γρήγορα το χαμένο πολιτικό έδαφος και να επανέλθει με αξιώσεις στο στίβο της διεκδίκησης της πολιτικής εξουσίας. Βεβαιότατα, η επιθυμία μιας παράταξης να αναστηλώσει την αξιοπιστία της και να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη του λαού στο πρόσωπό της είναι και αναμενόμενη και θεμιτή, μόνον –όμως- στο μέτρο που δεν εκδηλώνεται μέσω της αλλοίωσης της συστηματικότητας και της ορθολογικότητας της ποινικής νομοθεσίας, σε βάρος των ατομικών δικαιωμάτων και δή δια της θεσπίσεως αμφίβολης αξίας ποινικών μέτρων. Δυστυχώς, το επίμαχο νομοσχέδιο καταγράφει μια πολιτική επιλογή, σύμφωνα με την οποία η πανάκεια εναντίον κάθε μορφής εγκληματικής συμπεριφοράς ανιχνεύεται στην ανακάλυψη του αξιοποίνου ή στην επαύξηση αυτού, στις συμπεριφορές που μέχρι πρότινος είτε θεωρούνταν ανέγκλητες είτε τιμωρούνταν ηπιότερα αντιστοίχως. Το χειρότερο: το όλο νομοθέτημα αποπνέει μια προχειρότητα ως προς το σχεδιασμό, μια αφροντιστία ως προς την συστηματική του ένταξη στην ελληνική ποινική νομοθεσία και γενικότερα μια ανεπάρκεια δικαιολόγησης σε σχέση με την επαύξηση των πλαισίων ποινής για τα κατ’ ιδίαν εγκλήματα, η οποία μοιάζει να έχει υπολογιστεί «με το μάτι» χωρίς να εξετάζονται χωριστά τα κριτήρια για το κάθε ειδικότερο έγκλημα.
Παρά ταύτα, η πλειοψηφία του κοινοβουλίου μίλησε και εκφράσθηκε δια της ψήφου της. Η πολιτική της επιλογή αποτελεί πλέον δημοκρατικά ψηφισμένο νόμο του κράτους και είναι εξ αυτού του λόγου σεβαστή. Όμως, εκείνο που δεν είναι ανεκτό και που το φέρω βαρέως τόσο ως Έλληνας πολίτης, όσο και ως φοιτητής της Νομικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών είναι ο στυγνός και ωμός τρόπος, με τον οποίο βιώσαμε για ακόμη μια φορά τον πολιτικό καιροσκοπισμό να παρακάμπτει – για να μην πω να συνθλίβει σαν οδοστρωτήρας- την άποψη της πανεπιστημιακής κοινότητας. Γίνομαι πιο συγκεκριμένος. Εδώ και καιρό το Υπουργείο Δικαιοσύνης συνέστησε δύο επιτροπές έγκριτων πανεπιστημιακών και νομομαθών («επιτροπές σοφών») και τους ανέθεσε το εξαιρετικά κοπιώδες έργο της ανασύνταξης του ελληνικού Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Κι όμως, την ίδια ώρα που οι δύο επιτροπές εργάζονταν για την αναθεώρηση των Κωδίκων, ο Υπουργός Δικαιοσύνης έκρινε σκόπιμο να θεσπίσει τα δικά του ποινικά μέτρα και μάλιστα χωρίς να ζητήσει τη γνώμη τους, προφανώς γιατί διέβλεψε την αρνητική τους τοποθέτηση. Η ανάρμοστη αυτή εκπαραθύρωση των πλέον αρμόδιων επί του ζητήματος πανεπιστημιακών καθηγητών και η περιφρόνηση της επίπονης έρευνάς τους και της συστηματικής τους γνώσης, στο βωμό της λήψης μέτρων στο γόνατο της επικαιρότητας αποτελεί τη μεγαλύτερη πληγή που ανέδειξε η σχετική διαδικασία, γιατί επιβεβαιώθηκε με τον πιο οδυνηρό τρόπο η στρεβλή αντίληψη περί κράτους και θεσμών στην Ελλάδα. Δεν θα ήταν υπερβολικό να παρομοιάζαμε τη στάση αυτή του Υπουργού Δικαιοσύνης με μια απόφαση –φερ’ ειπείν- του Υπουργού Εθνικής Άμυνας να αποστεί από το στρατηγικό σχέδιο πολέμου που χάραξε το γενικό επιτελείο των ελλήνων στρατηγών, και κατά τη στιγμή που οι τελευταίοι προετοιμάζουν το σχέδιο δράσης όπως ο Υπουργός τους ζήτησε, εκείνος να προχωρεί στην εκτέλεση δικού του σχεδίου ευελπιστώντας ότι έτσι θα γίνει πιο ευχάριστος στο λαό που θέλει κατά μέτωπο επίθεση και όχι τακτική υποχώρηση. Ωστόσο, αντικειμενικός σκοπός της πολιτικής ηγεσίας είναι να εργάζεται για τον εξορθολογισμό του κράτους και όχι να υποδύεται τον πυροσβέστη των εξάψεων του λαϊκού αισθήματος, κλείνοντας τα μάτι στις δημοσκοπήσεις.
Ολοκληρώνοντας αυτή την εισήγηση, θα ήθελα να αναφερθώ επιγραμματικά και στις φωνές που ακούστηκαν από μερίδα της αντιπολίτευσης, και οι οποίες αξίωσαν την αναγόρευση της χρήσης κουκούλας σε ιδιώνυμο έγκλημα. Μολονότι η ρητορική δεινότητα τόσο του ειδικού αγορητή του ΛΑΟΣ κ. Μ. Βορίδη, όσο και του προέδρου του κ. Γ. Καρατζαφέρη είναι αναμφισβήτητη, εν προκειμένω δεν κατάφεραν να πείσουν. Πάνω απ’ όλα δεν έπεισαν, διότι η προταθείσα απ’ αυτούς λύση είναι συνταγματικά ανεπίτρεπτη. Ποινή χωρίς έγκλημα δεν είναι δυνατόν να επιβάλλεται, κατά ρητή συνταγματική πρόβλεψη. Επομένως, η ποινικοποίηση της χρήσης κουκούλας σε μία δημόσια συγκέντρωση καθ’ εαυτήν, χωρίς να συνοδεύονται από κάποια εγκληματική πράξη προσκρούει στη ρητή συνταγματική απαγόρευση και εξ αυτού του λόγου δεν μπορεί να εφαρμοσθεί. Ποιο έννομο αγαθό θίγεται και ποιο έγκλημα στοιχειοθετείται, όταν ένας πολίτης κυκλοφορεί με κουκούλα στο πρόσωπο ή στην τσέπη του, χωρίς να προξενεί οποιαδήποτε άλλη βλάβη; Το δε επιχείρημα του αντιπολιτευόμενου κόμματος ότι η σύλληψη των κουκουλοφόρων πριν την τέλεση του εγκλήματος συνιστά δήθεν «προληπτικό μέτρο», γιατί «δεν χρειάζεται να περιμένουμε να τελέσει την πράξη για να τον συλλάβουμε» διαστρεβλώνει και αυτό το γλωσσικό νόημα της έννοιας της πρόληψης. Ως πρόληψη νοείται η λήψη κοινωνικών μέτρων (π.χ. παιδεία) και η διαμόρφωση κοινωνικών συνθηκών τέτοιων (π.χ. κοινωνική δικαιοσύνη, ισότητα κλπ), ώστε ο επίδοξος εγκληματίας να εμποδίζεται από την τέλεση της παράνομης πράξης για λόγους αναγόμενους στον ίδιο κατόπιν διενέργειας ελέγχου που άσκησε ο ίδιος στον εαυτό του και όχι εξαιτίας εξωτερικής επιβολής (π.χ. από την αστυνομία). Απεναντίας, με τη μέθοδο Βορίδη/Καρατζαφέρη, πρόληψη σημαίνει ποινική καταστολή των υπόπτων μελλοντικής διενέργειας εγκλήματος, πριν την τέλεση αυτού (απουσία εγκλήματος) και μάλιστα δίχως εγγυήσεις για τον πολίτη που θεωρείται «ύποπτος». Με άλλα λόγια, η Πολιτεία θα διεισδύει στις σκέψεις των πολιτών, θα αναγνωρίζει τις προθέσεις τους και εν συνεχεία θα τιμωρεί το φρόνημά τους, αφού «δεν χρειάζεται να περιμένουμε να τελέσουν έγκλημα». Δηλαδή, επιστροφή στο φρονηματικό ποινικό δίκαιο των παλαιών εποχών… Προσωπικά δεν μπορώ να πιστέψω ότι ο κ. Βορίδης αγνοεί την αντίθεση του μέτρου που εισηγήθηκε προς το ελληνικό Σύνταγμά, ωστόσο η εμμονή του ΛΑΟΣ σε αυτή την πρόταση και δη η βάπτισή του ιδιωνύμου σε μέτρο «πρόληψης» αναδεικνύει την τάση της εν λόγω παράταξης να υποτιμά τις κατακτήσεις του σύγχρονου κράτους δικαίου στον τομέα των ατομικών δικαιωμάτων, διατηρώντας ανέπαφο το λαϊκισμό της.
Συμπερασματικά δεν αισθάνομαι ούτε ικανοποιημένος με το περιεχόμενο των νέων μέτρων, ούτε αισιόδοξος για την έκβασή τους. Εν πάση περιπτώσει, την ικανοποίηση των κυβερνητικών εξαγγελιών/υποσχέσεων σε επίπεδο αντεγκληματικής πολιτικής θα την αξιολογήσουν οι πολίτες, θα την εκτιμήσουν οι εγκληματολόγοι και εξάλλου θα την κρίνει πρόθυμα η ιστορία…

Προσωπική εκτίμηση για τον υπό επεξεργασίαν νέο εκλογικό νόμο

Του Λεωνίδα Καραδήμου

Στο πλαίσιο της χθεσινής, πρώτης εκδήλωσης του Φοιτητικού Ομίλου Πολιτικού Προβληματισμού ''Ελεύθερη Σκέψη'', με συντονιστή το Γιώργο Νικολού και ομιλητές τους καθηγητές κκ. Γεραπετρίτη, Αλιβιζάτο και Νικολακόπουλο, είχαμε την ευκαιρία να ενημερωθούμε σχετικά με τον υπό επεξεργασίαν νέο εκλογικό νόμο και να εκφράσουμε τυχόν απορίες ή και ενστάσεις, ενδεχομένως και να εξαγάγουμε (ο καθένας ξεχωριστά) τα δικά του συμπεράσματα αναφορικά με αυτόν.

Διευκρινίζεται κατ'αρχάς πως οι παρακάτω εκτιμήσεις κανένα άλλο μέλος του ΦΟΠΠ ή παριστάμενο δεν εκφράζουν παρά τον γράφοντα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς το ιδεολογικοπολιτικό πρίσμα υπό το οποίο εξάγονται, σε μια θεώρηση πτυχών του νόμου καθ'εαυτού αλλά και ορισμένων (ουσιωδών κατά την κρίση μου) άμεσων ή/και έμμεσων πολιτικών του επιπτώσεων.

Κατ'αρχήν η φιλοσοφία και τα βασικά σημεία της υπό διαμόρφωσιν πρότασης με βρίσκουν θετικό. Η κατάτμηση των εκλογικών περιφερειών θα συνιστούσε ιδιαίτερα επωφελή, αν όχι αναγκαία, μεταρρύθμιση η οποία de facto θα συνέβαλλε αποφασιστικά στη μείωση των εκλογικών δαπανών για κάθε πολιτευτή. Άμεση συνέπεια αυτού θα ήταν ο περιορισμός των εξαρτήσεων από ενδεχομένως άνομα οικονομικά και ενημερωτικά συμφέροντα και έμμεση η ευκολότερη ανανέωση και βελτίωση του πολιτικού προσωπικού της χώρας.

Μιλώντας ιδίως για μονοεδρικές περιφέρειες, εν προκειμένω, μπορεί να αναλογιστεί κανείς όχι μόνον το πόσο λιγότερα χρήματα απαιτούνται για να χρηματοδοτήσει ένας υποψήφιος βουλευτής την προεκλογική του εκστρατεία, αλλά και πόσο αμεσότερη καθίσταται εν τοις πράγμασι η επαφή του με το εκλογικό σώμα. Το λαμπερό πρόσωπο ή όνομα, η μεγάλη περιουσία, οι κορώνες στα τηλεοπτικά παράθυρα και οι στενές σχέσεις με τα ΜΜΕ θα καταστούν αυτομάτως άχρηστα, ή πάντως λιγότερο χρήσιμα όταν ο υποψήφιος θα απευθύνεται τόσο εύκολα και τόσο άμεσα στο εκλογικό του σώμα. Αντιστοίχως, η κριτική προς το πρόσωπό του θα είναι κατά κανόνα ευκολότερη, με τον εκλογέα να μην είναι αναγκασμένος να παρακολουθεί συστηματικά την παρουσία κάθε βουλευτή της Β'Αθηνών φερ'ειπείν, αλλά του μοναδικού αντιπροώπου στη στενή του περιφέρεια. Πάνω σ'αυτό, μπορεί κανείς να πει πως ιδεατά όλοι οφείλουμε να τους παρακολουθούμε και να τους κρίνουμε όλους, είναι γεγονός όμως πως οι αντιπροσωπευτικοί θεσμοί σε μεγάλο βαθμό διέρχονται κρίση και η τάση προς ιδιώτευση, λόγω της ταχύτητας της εποχής, είναι ισχυρότερη παρά σε παλαιότερες περιόδους.
Επί της ουσίας θα γίνει ένα βήμα προς τη μεγαλύτερη συμμετοχή στην άσκηση του λαϊκού ελέγχου των βουλευτών, ένα μεγάλο μέρος του οποίου βρίσκεται σήμερα στα χέρια του Τύπου. Με δίκαιη ή άδικη άφορμη, έχουμε δει πολύ συχνά κάποιον βουλευτή να γίνεται στόχος επιθέσεων από τα ΜΜΕ και να χάνει, στις επόμενες εκλογές, την έδρα του. Τώρα οτιδήποτε αφορά την πολιτική του δράση θα γίνεται -ή θα πρέπει να γίνεται- ευκολότερα γνωστό μεταξύ των ψηφοφόρων του, με την εξίσου βαριά αποδοκιμασία να μην εξαρτάται από τη βούληση ολίγων και ισχυρών. Επιπλέον, τα ποσά που δαπανά θα είναι όχι μόνο χαμηλότερα (όπως προαναφέρθηκε) αλλά και πολύ ευκολότερα ελέγξιμα, κάτι που καταλήγει επίσης σε αμεσότερο λαϊκό έλεγχο. Σε τελική ανάλυση, σε αμεσότερη λαϊκή νομιμοποίηση.

Έναντι τέτοιων εξωθεσμικών συμφερόντων, συνακόλουθα, οχυρώνεται πράγματι καλύτερα και αποτελεσματικότερα η ανεξαρτησία του βουλευτή και η κατά συνείδησιν ψήφος, που μέχρι σήμερα επαφίοντο εν πολλοίς στον πατριωτισμό των ίδιων των βουλευτών. Ένας βουλευτής που ρίχνεται από τις μιντιακές επιθέσεις είναι μοιραία πιο ευάλωτος στο να υπηρετεί τα ΜΜΕ, ενώ ένας βουλευτής που ρίχνεται από τη λαϊκή κατακραυγή λογοδοτεί στο λαό. Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί φυσικά πως η θέσπιση μονοεδρικών περιφερειών αποτελεί πανάκεια, εξίσου απαραίτητη είναι η επανεξέταση των ρυθμίσεων περί προεκλογικής προβολής και δαπάνης, καθώς και των μηχανισμών ελέγχου τους.

Η προβληματική που τίθεται αναφορικά με την ανεξαρτησία του βουλευτή και την κατά συνείδησιν ψήφο εξαρτάται όμως από έτι μία παράμετρο του εκλογικού νόμου: από το αν, δηλαδή, ο υποψήφιος βουλευτής θα επιλέγεται από τους εκλογείς με σταυρό προτίμησης μεταξύ περισσότερων του ενός υποψηφίων ή από το κόμμα με το οποίο διεκδικεί την είσοδό του στη Βουλή. ''Εχθροί'' της ελεύθερης εντολής ως γνωστόν δεν είναι μόνον τα εξωθεσμικά κέντρα, εξίσου εχθρική είναι και η κομματική πειθαρχία. Κατά την προσωπική μου εκτίμηση, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί ως εκ τούτου η διατήρηση του σταυρού προτίμησης. Μολονότι για κάποιους είναι γενεσιουργός αιτία του αδηφάγου ανταγωνισμού μεταξύ συνυποψηφίων του ίδιου κόμματος, που συχνά οδηγεί στο ρουσφέτι, αποτελεί εγγύηση για την όσο το δυνατόν περισσότερο αδέσμευτη ψήφο του βουλευτή, που διαφορετικά είναι ανήμπορος έναντι της παντοδύναμης κομματικής του ηγεσίας. Μια εναλλακτική ενδεχομένως θα ήταν η κατάργηση του αναχρονιστικού ορίου του 3% των ψήφων για την είσοδο στη Βουλή ώστε ακόμη κι ένας ''καλός'' ανεξάρτητος υποψήφιος να έχει ελπίδες, εν προκειμένω όμως τίθεται ζήτημα κατανομής και των εδρών σε επίπεδο ευρείας περιφέρειας.

Η τελευταία είναι κρίσιμη για τη διατήρηση του σημερινού επιπέδου αναλογικότητας, καθώς μπορεί να θεωρηθεί μάλλον απίθανο μια περιφέρεια των βορείων προαστίων φερ'ειπείν να εκλέξει βουλευτή της Αριστεράς, με την ψήφο των εκεί αριστερών εκλογέων να πηγαίνει -χωρίς την ευρεία περιφέρεια- χαμένη. Ευτυχώς η σχετική πρόβλεψη υφίσταται, στο πρότυπο του γερμανικού μοντέλου. Γι'αυτό και θα ήταν ίσως προτιμητέα η κατάργηση του σταυρού, ώστε να μην υπάρχουν βουλευτές απλώς και μόνον κεχρισμένοι από το κόμμα σε αντιδιαστολή προς τους ''εσταυρωμένους''. Προσωπικά πιστεύω, εντούτοις, πως ο σταυρός καλό θα ήταν να διατηρηθεί, ακριβώς για τον ίδιο λόγο αντεστραμμένο: για να υπάρχει στο εκάστοτε κυβερνών κόμμα ένας ικανός αριθμός βουλευτών όσο το δυνατόν ανεξάρτητος από την κομματική ηγεσία. Πράγματι, οι ''εκτός γραμμής'' ψήφοι των βουλευτών μικρότερων κομμάτων ένδεχομένως και να μειωθούν. Για την κυβερνητική εμπιστοσύνη όμως, για τη νομοθετική λειτουργία επί της ουσίας, θα υπάρχει ενδυνάμωση του ρόλου του κυβερνητικού βουλευτή και ο εκάστοτε πρωθυπουργός θα πάψει να δρα σαν εκλεγμένος μονάρχης έναντι της Βουλής.

Ένα άλλο υπό εξέτασιν ζήτημα, τέλος, αποτελεί εκείνο διπλής ψήφου, της δυνατότητας δηλαδή του εκλογέα να ψηφίσει υπέρ του υποψηφίου του κόμματος Α στη στενή περιφέρεια και ταυτόχρονα υπέρ του κόμματος Β σε εθνικό επίπεδο. Μολονότι φαίνεται να μην κερδίζει έδαφος, κατά τη γνώμη μου θα ήταν ίσως ιδανική μια τέτοια ρύθμιση, ειδικά στην περίπτωση κατάργησης του σταυρού. Το γεγονός πως εμπιστευέται ο λαός μιας περιφέρειας ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ως βουλευτή, σαφώς δε συνεπάγεται λευκή επιταγή για την ηγεσία του ή για την πλήρη υιοθέτηση του προγράμματός της. Εκ προσωπικής πείρας, καθώς ήδη ψηφίζω σε μονοεδρική περιφέρεια, δεν αποκλείεται καθόλου η διάσταση μεταξύ του προσώπου που εμπιστεύεται κάποιος ως μοναδικό αντιπρόσωπό του στη Βουλή και του κόμματος που εμπιστεύεται για τη διακυβέρνηση της χώρας ή/και την έκφραση της ιδεολογίας του. Σκοπιμότερο θα ήταν, θεωρώ, να καθιερωθεί η διπλή ψήφος αντί της διατήρησης της μονής.

Η πρώτη εκδήλωση

Ένα μεγάλο ευχαριστώ

Εκ μέρους του Φοιτητικού Ομίλου Πολιτικού Προβληματισμού "Ελεύθερη Σκέψη" θα θέλαμε να εκφράσουμε τις ειλικρινείς ευχαριστίες μας προς όλους όσους παρευρεθήκατε στην πρώτη εκδήλωση του Ομίλου μας με θέμα "Εκλογικό Σύστημα και Νέος Εκλογικός Νόμος". Η μεγάλη προσέλευση και η ενθουσιώδης συμμετοχής σας ήταν καταλυτικά στοιχεία της επιτυχίας της χθεσινής συζήτησης.

Ελπίζουμε η προσπάθειά μας να σας άφησε ικανοποιημένους και υποσχόμαστε μεγαλύτερη ανάδειξη του διαλογικού μέρους.

Μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί μας είτε μέσω του blog μας είτε στο e-mail fopp2009@gmail.com

Εκλογικό Σύστημα και Νέος Εκλογικός Νόμος - H πρώτη εκδήλωση

Με αφορμή τις προωθούμενες αλλαγές στο εκλογικό σύστημα, η Ελεύθερη Σκέψη διεξάγει την πρώτη της εκδήλωση, με θέμα τον εκλογικό νόμο.

Θα συζητηθεί η βασική λογική του νέου εκλογικού νόμου, στην επιστημονική επιτροπή κατάρτισης του οποίου συμμετέχουν οι ομιλητές της εκδήλωσης Ν. Αλιβιζάτος και Ηλ. Νικολακόπουλος. Επιπλέον θα εξεταστούν παράμετροι, όπως η ιστορική διάσταση του θέματος, η διαχρονική στάση των κομμάτων, η χρηματοδότηση των τελευταίων, ενώ θα γίνει σύγκριση και με εκλογικά συστήματα άλλων χωρών.

Εισηγητές, όπως προαναφέρθηκε, θα είναι οι Γ. Γεραπετρίτης, Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Ηλ. Νικολακόπουλος, Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης (με ειδίκευση στην εκλογική κοινωνιολογία) του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ στο διάλογο θα συμμετάσχει και ο Ν. Αλιβιζάτος, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ημερομηνία : Τετάρτη , 7 Νοεμβρίου 2009

Ώρα : 19:00 - 21:00

Τόπος : Νομική Σχολή Αθηνών - Αίθουσα 2